Սերը Յուպիտերի վրա

Դիսքլեյմեր

Պատմվածքը նպատակ չունի ցույց տալու, որ ինքնասպանությունը բոլոր խնդիրների լուծում է, այլ պարզապես ներկայացնում է մի դեռահասի կյանք, ում անընդհատ այցելում է մահվան մասին միտքը:

Ստեղծագործության մեջ կան բռնության ու էրոտիկ բնույթի տեսարաններ: Եթե չեք սիրում նման գրականություն, ավելի լավ է`չսկսեք ընթերցել ու խնայեք Ձեր անձնական ժամանակը:

Բոլոր հերոսներն ու իրադարձությունները, որոնք տեղ են գտել գրվածքում, հեղինակի վառ երևակայության արդյունքն են, ու ցանկացած համընկնում իրականության հետ պատահական է:

Պարոնը խոհանոցում նախաճաշ է պատրաստում`ականջը հեռուստացույցի ձայնին:

–…Իսկ ողբերգական նորությունների մասին կհաղորդի մեր թղթակիցը, ով հիմա դեպքի վայրում է:

–Բարի առավոտ: Այսօր ժամը 08:37-ի սահմաններում` Փարիզ-Նյու Հեյվեն չվերթի մեկնարկից քառասուն րոպե անց, օդաչուների խցիկում ու ինքնաթիռի իրանային հատվածում, որտեղ գտնվում էին ուղևորներն ու ողջ անձնակազմը, պայթյունի ձայն տարածվեց, ասես ծանր մետաղի կտոր պոկվեց ու ներքև ընկավ: Ինքնաթիռը, որն այդ պահին գտնվում էր տասներկու հազար մետր բարձրության վրա, թեքվեց դեպի ձախ: Հարաբերական խուճապի պայմաններում կատարվող ուսումնասիրության արդյունքում պարզ դարձավ, որ շարժիչներից մեկը չի գործում: Հետո հայտնաբերվեց, որ հիդրավլիկ համակագը նույնպես շարքից դուրս է եկել: Ինքնաթիռն ալիքաձև հետագծով ու սովորականից հինգ անգամ մեծ արագությամբ ներքև սլացավ: Օդաչուներին հաջողվեց երկու գործող շարժիչների շնորհիվ մի կերպ կառավարել այն, մինչև մոտակա օդանավակայանին հասնելը, սակայն Երկրի մակերևույթին մոտենալիս ինքնաթիռը շարունակում էր մնալ թեքված վիճակում, ինչը վթարային ելքի պատճառ հանդիսացավ: Ձախ թևն ու օդաչուների խցիկն առանձնացան իրանից և շարժվեցին տարբեր ուղղություններով: 287 ուևորներից 123-ը զոհվել են: Ողջ մնացածները սարսափով են հիշում իրենց գլխավերևով անցնող կրակի հոսանքը: Ներկայումս տարվում են հետազոտական աշխատանքներ դեպքի մանրամասները պարզելու նպատակով…

Պարոնի ծնկները թուլացան: Նա հենվեց սառնարանի դռանն ու դանդաղ սահեց ներքև: Առավ գլուխը ափերի մեջ ու սկսեց նյարդային ծիծաղել, ասես կատարվածը ոչ թե իրեն էր վերաբերում, այլ ուրիշ մարդու: Զգաց, որ կխելագարվի, եթե գիտակցությունը ևս մի րոպե արթուն մնա: Նկատելով սեղանին դրված ջրի շիշը` ձգվեց ու վերցնելով`ամբողջ պարունակությունը շուռ տվեց կրծքին`հույս ունենալով, որ կհովանա սիրտը: Նրա երևակայությունը վառ գույներով պատկերում էր այն պահը, երբ ինքնաթիռը երեք մասի բաժանվեց: Նա տեսավ, թե ինչպես կրակի կատաղի ալիքը ներս խուժեց ու անցավ Լիլիի վրայով, ով խոնարհվել էր` գլուխն ու մատները սեղմելով դիմացի նստարանին: Պարոնը սարսափեց ու նետի պես վեր թռավ տեղից: Սառնարանից լիքը սառույց հանեց, լցրեց տոպրակի մեջ ու դրեց ճակատին:

Մի զգացմունք կա, որ մինչ օրս անուն չունի`ցավի ու հաճույքի խառնուրդն է դա: Պարոնին հաճույք էր պատճառում հույսը, որ Լիլին կարող է փրկվածների թվում լինել, սիրտը ուժգին բաբախում էր մտքից, որ շուտով կգրկի նրան ու էլ երբեք բաց չի թողնի, բայց հաջորդ պահին աչքերի առաջ հայտնվում էր կրակը, որ հարյուրից ավելի կյանք տարավ իր հետ, ու սիրտը կծկվում էր անտանելի ցավից: Անորոշության մեջ լինելն ուրախալի է նրանով, որ թույլ է տալիս հուսալ ու երազել, բայց նաև տանջալի է, որովհետև չգիտես դեռ, արդյոք իրականությունը սպասելիքներդ կարդարացնի:

Նա մի կողմ դրեց սառույցով լի տոպրակը, հանգստացնող հաբ խմեց ու գրեթե վազելով հյուրասենյակ հասավ: Հեռուստացույցով արդեն ինչ-որ սիրային կոմեդիա էին ցույց տալիս:

Նա նյարդային շարժումով արագ-արագ փոխում է ալիքները: Վերջապես կանգ առավ մեկի վրա:

–…Նրանք, ում հաջողվել է կենդանի մնալ, երեք ժամվա ընթացքում ուրիշ ինքնաթիռով ետ կուղարկվեն Փարիզ: Զոհվածների հարազատներին ցավակցություն ենք հայտնում:

Պարոնը անջատեց հեռուստացույցն ու վերարկուն վերցնելով շտապեց օդանավակայան, որ այնտեղ սպասի Լիլիին, անգամ եթե նրան էլ երբեք վիճակված չէ վերադառնալ…

2004 թվական, մարտի 12

Թանկագին օրագիր, ես Լիլին եմ ու այսօր դարձա հինգ տարեկան: Եթե դեռ չես կռահել, դու ծնունդիս նվերն ես: Պապիկս քեզ տարիներով պահել է իր գրադարանում, իսկ հիմա իմ ձեռքերում ես: Մենք երկուսս էլ գեղեցիկ ենք, ու վստահ եմ, որ կընկերանանք: Իդեպ, ես միայն պապիկիս կարդացած գրքերից գիտեմ, թե ինչ է ընկերը: Շրջապատում իմ տարիքի երեխաներ չկան, կամ էլ կան, պարզապես դեռ չեմ հասցրել նրանց հանդիպել: Ես ապրում եմ Ֆրանսիայի սահմանամերձ գյուղերից մեկում`ծնողներիս, քույրիկիս, եղբորս, տատիկիս ու պապիկիս հետ: Բնության գրկում լինելը շատ լավ բան է: Փարիզում բնակարան ունենք, բայց պետությունը պատերազմից հետո մեր ընտանիքին հող է նվիրել, ու հայրիկս մեզ այստեղ է բերել, որ այն վերաբնակեցնենք: Մեր տարածքը ցանկապատով առանձնացված է գյուղի մյուս տներից, ներսում հիսունից ավելի թթի ծառեր կան, ճոճանակ, երեք ավերակ, որոնք հայրիկս փորձում է վերանորոգել: Մենք բնակվում ենք շատ մեծ վրանում, որի միջով անձրևների ժամանակ ցեխաջրի գետեր են հոսում: Ձմռանը շատ ցուրտ է լինում, չնայած վառարան ենք դնում, բայց ամռանն այստեղ իսկական դրախտ է:

–Լիլի, տորթդ կլղոզես թղթին:

–Կներես, մամ:

Ես շատ գեղեցիկ մայրիկ ունեմ: Նա ինձ վրա համարյա ուշադրություն չի դարձնում`չհաշված այն դեպքերը, երբ առիթ եմ ստեղծում, որ նկատողություն անի: Ես շատ եմ սիրում ծնողներիս, բայց նրանք ժամանակ չունեն ինձ համար.միշտ զբաղված են, ու երբ ուզում եմ զրուցել հետները, նույնիսկ վրաս չեն նայում: Հայրիկիս ավելի շատ եմ սիրում, որովհետև խիստ չի իմ հանդեպ, երբեք չի ծեծում ու պաշտպանում է: Մայրիկիս համար ես դատարկ տարածք եմ: Նա իր կամքով երբեք չի գրկում ու համբուրում ինձ, իսկ ես ամաչում եմ առաջինը մոտենալ:

–Լիլի, եթե հենց հիմա չհավաքես խաղալիքներդ, դուրս եմ շպրտելու բոլորը:

–Երկու րոպեից կգամ, մամ:

–Չէ, հենց հիմա:

Գիտես, իմ կարծիքով ամեն մարդ, անկախ նրանից ստեղծագործելու հակում ունի թե ոչ, պիտի օրագիր պահի, մեջը գրի այն ամենը, ինչ զգում է, տեսնում ու մտածում: Դեռ այնքան էլ վարժ չեմ գրում, բայց ինձ նոր զբաղմունքս դուր է գալիս:

2004 թվական, մայիսի 6

Հայրիկը ավերակներից մեկում երկու սենյակ է վերանորոգել, ու մենք էլ վրանում չենք քնում: Ես կարող եմ կոնկրետ մարդու ինձ թշնամի համարել, բայց ոչ երբեք մի ամբողջ ազգի, դրա համար խղճում եմ այն մարդկանց, ովքեր պատերազմից առաջ ապրել են այստեղ: Ինչքան ցավալի է եղել նրանց համար, երբ ստիպված են եղել թողնել տունը, որտեղ անցել է իրենց մանկությունը, ճոճանակը, որի վրա ննջել են երեկոները, ծառերը, որոնք տնկել ու խնամել են սեփական ձեռքերով: Երբեմն հողերի հետ խաղալիս մարդկային ոսկորներ եմ գտնում, ու ոտքերս թուլանում են վախից: Գիտես, ես ընդամենը հինգ տարեկան եմ, բայց մի բան եմ հասկացել`մարդն աշխարհում ոչինչ չունի, բացի ինքն իրենից: Միաժամանակ լացել ու ծիծաղել եմ ուզում, երբ ճանաչում եմ կյանքը, տեսնում, թե ինչպես են ազգերը կռվում մի բուռ հողի համար, որն իրականում ոչ մեկին է պատկանում, ոչ էլ`մյուսին:

2004 թվական, հունիսի 13

Կանգնել եմ ննջասենյակի մոտ ու բռունցքներս կոտրում եմ դռան վրա: Ուզում եմ ներս մտնել, բայց այն կողպված է: Ծնողներս փակվել են այնտեղ ու վիճում են իրար հետ: Անտանելի եմ ինձ զգում, ցավում է ներսս, բայց ոչինչ չեմ կարողանում անել: Հայրիկն առհասարակ շատ խիստ է մայրիկի նկատմամբ, մի ավելորդ բառն անգամ հերիք է, որ բարկանա: Նրա համար շատ կարևոր է, որ կինը ենթարկվի իրեն ու չհակաճառի, որովհետև ընտանիքում, որտեղ ինքը մեծացել է, լրիվ հակառակն է եղել, ու դա ըստ երևույթին իրեն դուր չի եկել:

Ես գիտեմ, որ ծնողներս սիրում են իրար, բայց չեմ հասկանում, թե ինչպես կարելի է ցավ պատճառել սիրած մարդուն:

Կոկորդս արդեն ցավում է, այնքան եմ բղավել: Անզորություն եմ զգում մորս լացի ձայնից, որը մղկտոցի է նման, այնպիսի տպավորություն է, ասես նրան մորթում են:

Վերջապես բացվեց սենյակի դուռը: Առաջինը մայրիկը դուրս եկավ, ու ես նրա աչքերի տակ կապտուկներ նկատեցի: Նրան տեսնելով`ափերով ծածկեցի դեմքս ու խոհանոց փախա: Բացեցի ամանեղենի պահարանն ու թաքնվեցի մեջը: Արցունքները գետի պես հոսում են այտերիս վրայով, ես սարսափ եմ զգում, երբ պատկերացնում եմ, թե ինչքան կցավեր, եթե մեկը բռունցքներով խփեր աչքիս: Չեմ ամուսնանալու երբեք:

2004 թվական, հուլիսի 5

Ինչպես արդեն պատմել եմ, մեր տարածքում երեք ավերակ կա: Ամենափոքրը որպես գոմ ենք օգտագործում, ամենամեծի մեջ մի քանի սենյակ ենք վերանորոգել ու ապրում ենք: Իհարկե, վերանորոգել բառը շատ նուրբ է ասված, իրականում ավերակն ընդամենը բերվել է այնպիսի տեսքի, որ հնարավոր լինի պաշտպանվել ցրտերից, անձրևներից ու գլխավերևում ծածկ ունենալ: Հիմա ամառ է, ու եղանակը հրաշալի է, բայց ձմռանը երևի շատ ցուրտ կլինի, որովհետև մեր լուսամուտների փայտե շրջանակների միջև ցելոֆան է, ոչ թե ապակի:

Ես քնում եմ տատիկիս ու պապիկիս հետ`հյուրասենյակում, որը համեմատաբար հարմարավետ է, քույրս ու եղբայրս, ովքեր ինձնից փոքր են երեք-չորս տարով, ծնողներիս հետ տեղավորվել են փոքրիկ ննջարանում, որտեղ սարդեր են վխտում: Մի անգամ ցերեկը քնել էի այնտեղ, ու երբ արթնացա, քիչ մնաց վախից սիրտս կանգներ. շուրթերիս վրայով ահռելի մի սարդ էր վազում: Այդ դեպքից հետո էլ այդ սենյակ չեմ մտնում: Մենք ունենք նաև խոհանոց ու միջանցք, որոնց հատակը շատ անկայուն է: Փայտերը շարված են կողք-կողքի, բայց ոչ մի կերպ ամրացված չեն, իսկ նրանց արանքը բաց է, ու եթե ոտքդ անզգույշ դնես, կմտնի անցքի մեջ: Միջանցքը որպես արհեստանոց է ծառայում հայրիկիս ու պապիկիս համար: Նրանք շատ անգամ զայրանում են, որովհետև մանր-մունր որոշ գործիքներ հատակի անցքերից ներքև են ընկնում:

Բոլոր դժվարություններով հանդերձ գյուղական կյանքը հիասքանչ է, հատկապես ամռանը: Մենք շատ վաղ ենք արթնանում`դեռ լույսը չբացված: Պապիկս կթում է կովերին, ապա` արոտավայր տանում: Տատիկը կերակրում է հավերին, փիսոյին, շանը ու հայրիկի հետ գնում բանջարանոց`հող մշակելու: Մայրիկը զբաղվում է տան գործերով ու երեխաներով:

Մեր տարածքում սև ու սպիտակ թթի ավելի քան հիսուն ծառ կա, ու արդեն մի շաբաթ է` ամբողջ ընտանիքով հավաքում ենք հասած բերքը, որ դոշաբ ու օղի ստանանք: Պապիկը ծառ է բարձրանում, ցնցում ճյուղերը, իսկ մենք, ներքևում կանգնած, պահում ենք լայն կտորը, որ թութը վրան թափվի:

Ինչ վերաբերում է երրորդ ավերակին, պետությունը խոստացել է իր հաշվին վերակառուցել ու վերանորոգել այն: Հունիսի վերջերից մեծ բեռնատարներով շինանյութեր են բերվում, իսկ այսօր առավոտյան շինարարներ էին եկել: Չեմ հիշում, թե Փարիզի մեր բնակարանը ինչ տեսք ունի, որովհետև երկու տարեկան չկայի, երբ գյուղ տեղափոխվեցինք, բայց վստահ եմ, որ այն շատ հարմարավետ էր, պատերի վրայով սարսափելի կենդանիներ չէին վազվզում, իսկ ձմռանը տաք էր: Պապիկիս կարդացած գրքերի հիման վրա եմ քաղաքային տներն այդպես պատկերացնում, միգուցե սխալվում եմ: Ես շատ ուրախ եմ, որ շուտով գյուղում էլ մեր կյանքը կփոխվի ու ավելի լավ պայմաններում կապրենք:

2004 թվական, հուլիսի 17

Հայրիկի հետ նստել եմ տարօրինակ սարքի մոտ ու հետևում եմ, թե ինչպես է ծայրից ջրանման հեղուկ կաթում: Դա օղի է: Ես հաճույքով սև թութ եմ ուտում, որը մատներիս մանուշակագույն հետքեր է թողնում: Մի քանի օր ստիպված եմ լինելու անընդհատ լվացվել, որպեսզի դրանք կամաց-կամաց վերանան: Փոքրիկ սեղանին դեռ չհասունացած կանաչ ընկույզներ են դրված, որոնք հայրիկն է քաղել: Ես վերցրի նրանցից մեկն ու մուրճով ջարդեցի կեղևը: Հետո հանեցի սպիտակ միջուկն ու ախորժակով կերա: Ափերս դարչնագույն դարձան, բայց ես չեմ նեղվում: Ինձ դուր է գալիս ազատության զգացումը, երբ պարզապես ուտում ես այն ամենը, ինչ քեզ հաճույք է պատճառում, ու չես մտահոգվում, արդյոք ընկույզից ու թթից սևացած ձեռքերով գեղեցիկ ես:

Երբ կշտացա, մոտեցա հայրիկին, ով դեռ նստած էր օղու սարքի մոտ, ու մեջքից գրկեցի: Ինձ այնքան պակասում է նրա ուշադրությունը: Շատ եմ տխրում, երբ հիշում եմ, թե ինչպես ծեծեց մայրիկին, բայց միևնույն է`առաջվա պես պաշտում եմ նրան ու իմ իդեալը համարում:

Արդեն լուսանում է: Մենք ամբողջ գիշեր խոսել ենք աշխարհի, մարդկանց, կյանքի մասին: Ես շատ հետաքրքրասեր եմ, դրա համար հայրիկն ինձ կատակով ինչուիկ է անվանում:

Հանկարծ մեզնից քիչ հեռու թփերի խշշոց լսվեց: Վազեցի ձայնի ուղղությամբ ու սկսեցի զննել տեղանքը: Ինչ-որ փոքրիկ սև զանգված գրավեց ուշադրությունս, ու գետնից բարակ փայտ վերցնելով`թեթև դիպա նրան: Մակերևույթը փշոտ էր, ու ես միանգամից հասկացա, որ ոզնի եմ գտել: Դեմքիս ժպիտ հայտնվեց, երբ նա ցույց տվեց իր գեղեցիկ դնչիկը: Ես սիրում եմ կենդանիներ, բայց մյուս երեխաների նման չեմ ձգտում տուն բերել ու պահել սեփականության պես, որովհետև գտնում եմ, որ նրանք բնության գրկում իրենց ավելի լավ կզգան:

Ինձ բնության մեջ ամեն ինչ կատարյալ է թվում, բացի մարդուց, որովհետև բոլոր կենդանիները, բույսերը, նույնիսկ անշունչ առարկաները կատարում են այն դերը, ինչի համար ստեղծված են, միայն մարդն է, որ պատկերացում չունի, թե ինչու է ծնվել, ու որն է իր առաքելությունը:

2005 թվական, հունվարի 3

Արդեն մի քանի օր է`մեր տանը խոսակցություններ են պտտվում Փարիզ վերադառնալու մասին: Ես սեպտեմբերին պիտի դպրոց գնամ, ու ծնողներս ուզում են, որ քաղաքում սովորեմ: Վերջերս այստեղ էլ դպրոց բացվեց, ու տատիկս ուսուցչի աշխատանք ստացավ: Պապիկս ինչ-որ ընկերությունում ինժեներ է: Նրանք քաղաք վերադառնալու մտադրություն չունեն ու որոշել են իրենց կյանքը կապել գյուղի հետ:

Տանը շատ ավելի տաք է, քան ես պատկերացնում էի: Վառարանն իմ անկողնու մոտ է, ու գիշերը փայտ եմ ավելացնում: Քնելուց առաջ պապիկս ինձ համար գիրք է կարդում, հետո միասին մեղրով թեյ ենք խմում ու հեռուստացույց դիտում: Այն ընդամենը չորս ալիք ունի, ու մուլտֆիլմեր շատ հազվադեպ եմ նայում: Ինձ դուր են գալիս հատկապես երաժշտական հաղորդումներն ու համերգները, երբեմն էլ ֆիլմեր են ցույց տալիս: Ինչ վրանում չենք ապրում, սկսել եմ սիրել ձմեռը, երբ շտապելու ոչ մի տեղ չունես, նստում ես տաք վառարանի մոտ ու հետևում, թե ինչպես են կարտոֆիլն ու սոխը մոխրի մեջ խորովվում: Բացի այդ, պապիկն ավելի շատ ժամանակ է ինձ հատկացնում, քան ամառվա ընթացքում, որովհետև զբաղված չի լինում հող մշակելով ու թութ թափ տալով: Մենք, իհարկե, ուրիշ ծառեր էլ ունենք`դեղձի, ծիրանի, խնձորի, ընկույզի, բալի, բայց չենք հասցնում դրանց բերքն էլ, ինչպես հարկն է, հավաքել:

Ձմեռային օրերին ես սպասում եմ, մինչև պապիկը աշխատանքից վերադառնա, կերակրի կենդանիներին, իսկ դրանից հետո նա իմ տրամադրության տակ է: Մենք հարմար տեղավորվում ենք վառարանի մոտ, ու ես խնդրում եմ նրան ինձ համար գիրք կարդալ: Մեկ-մեկ տրամաբանական խնդիրներ ենք լուծում, բայց ես շատ արագ ձանձրանում եմ: Տանել չեմ կարողանում մաթեմատիկան:

2005 թվական, օգոստոսի 20

Մեր տարածքից մի քանի հարյուր մետր հեռավորության վրա գետ է հոսում: Գնում եմ լողալու: Տատիկը հետս խաշած ձու, հաց, պանիր, լոլիկ, թխվածք ու հյութ է դրել, որ սոված չմնամ: Թաքուն լուցկի, հում միս, բանջարեղեն, փամփուր ու սուր դանակ եմ վերցրել: Իսկական խնջույք եմ կազմակերպելու ինձ համար:

Երբ ափ հասա, նկատեցի, որ այնտեղ մի աղջիկ է նստած: Նա կիսամերկ է`փաթաթված սրբիչի մեջ.երևի նոր է դուրս եկել գետից:

–Բարև,-մոտենալով`ողջունեցի ես,-սառն է ջուրը?

–Հա: Անունդ ոնց է?

–Լիլի:

–Իմը`Ամելի:

–Հաճելի է, քանի տարեկան ես?

–Տասներեք:

Ես սրբիչս փռեցի ափին, որ արևը տաքացնի, ու գետը մտա: Մարմինս սուզեցի ջրի մեջ, որ միանգամից վարժվեմ սառնությանը: Հետո քայլելով խորը տեղ գնացի: Գետը գոտկատեղիցս մի քիչ վերև է: Նետվեցի ջուրը, ու մի քանի վայրկյան կարողացա մակերևույթին մնալ, հետո ալիքը քշեց ինձ, և ստիպված եղա քարերից բռնվելով ոտքի կանգնել: Քսան րոպեն հերիք էր, որ կշտանայի լողալուց, որովհետև իրականում շատ դժվար էր հոսանքին հակառակ շարժվելը: Հաճելի էր միայն ջուրը նետվելու պահը, մեկ էլ երբ ալիքի ուղղությամբ ետ էի վերադառնում:

Ափ դուրս գալով`փաթաթվեցի տաք սրբիչի մեջ ու որոշեցի հաց ուտել: Տոպրակից հանեցի բոլոր ուտելիքներն ու շարեցի կտորի վրա, որը բերել էի տնից:

–Կրակ վառենք?-առաջարկեցի ես:

Ամելին համաձայնության նշան արեց, ու մենք սկսեցինք փայտեր հավաքել: Ափի վրա լիքը ծառեր կան, ու շատ հեշտ էր չոր ճյուղեր գտնելը: Մազերիցս ջուր է կաթում ու թրջում լուցկիները, դրա համար որոշեցինք, որ Ամելին կրակ վառի, իսկ ես խորոված անեմ: Հայրիկիցս սովորել էի, թե ինչպես համեմել միսն ու կարտոֆիլը, ուստի որևէ դժվարություն չտեսա դրա մեջ:

Միսը ոչ այնքան մեծ կտորների բաժանեցի, կարտոֆիլը վերածեցի շերտերի, հետո համեմեցի ու շարեցի ունեցածս միակ շամփուրի վրա: Այն բավականին երկար է ու ծանր:

–Բեր այստեղ,-կանչեց Ամելին:

Մոտեցա կրակին ու շամփուրը դրեցի մեջը: Օդում ախորժելի բույր տարածվեց: Մենք նստեցինք կողք-կողքի, որ հետևենք խորովածին: Ես ձեռքի հետ սոխ ու կանաչի եմ կտրատում, որ լցնեմ մսի վրա: Հայրիկս այդպես էր անում, կարծեմ:

–Դպրոց գնում ես?-խոսակցություն սկսեցի ես:

–Գյուղում այս տարի է միայն դպրոց բացվել, սեպտեմբերից կգնամ: Իսկ դու?

–Ես ծնողներիս հետ Փարիզ եմ վերադառնում մի քանի օրից, որ այնտեղ առաջին դասարան նստեմ:

–Քաղաքում ես ծնվել?

–Հա, մի տարեկան էի, երբ գյուղ տեղափոխվեցինք:

–Ուրախ ես?

–Չգիտեմ, ինձ այստեղ շատ է դուր գալիս, բայց լավը միշտ համեմատության մեջ է երևում:

–Դու հայրիկ ունես?-անսպասելի հարցրեց նա:

Դեմքս սկսեց զարմանք արտահայտել:

–Հա,-կմկմացի ես,-ինչու?

Ամելիի այտերին արցունքներ հայտնվեցին: Նա մատներով սրբեց աչքերն ու հայացքը հառեց գետի ջրերին: Ես հասկացա նրա տխրության պատճառն ու գրկեցի:

–Մի լացիր, խնդրում եմ, մարդն առանց իր ծնողների էլ լիարժեք է ու կարող է կյանքում հաջողության հասնել:

Ինձ համար շատ ծանր էր խոսելը, միևնույն է`ես երբեք չեմ եղել այդ աղջկա տեղում, հետևաբար չեմ կարող հասկանալ, թե ինչ է զգում, ավելի լավ է փոխեմ խոսակցությունը, որ չխորանա բացասական զգացմունքների մեջ:

–Ինձ հյուր կգաս այսօր?

Նրա դեմքին ժպիտ հայտնվեց:

–Հա, հետո էլ մեր տուն կգնանք:

Խորովածն արդեն պատրաստ է: Մենք ափից լաթի կտոր էինք գտել, դրանով կրակից վերցրինք տաք շամփուրն ու դրեցինք քարերի վրա:

Որոշեցինք մի քիչ լողալ, որ ախորժակներս բացվի: Ջուրն ավելի տաք թվաց, քան առաջին անգամ էր: Ես նկատեցի, որ Ամելին գեղեցիկ է: Նա կապույտ աչքեր ունի, շեկ խուճուճ մազեր, ոչ այնքան նիհար, բայց սլացիկ մարմին, սպիտակ մաշկ: Արտաքինով նա իմ հակապատկերն է, բայց մոտս հիացմունք է առաջացնում: Մենք մոտ տասնհինգ րոպե ջրում մնացինք, հետո որոշեցինք հաց ուտել ու մեր տուն գնալ, որ մինչև մթնելը ժամանակ ունենանք խաղալու: Դուրս եկանք ափ ու նստեցինք ուտելիքների մոտ: Շամփուրի վրայից հանեցինք մսի ու կարտոֆիլի կտորները, որոնք հասցրել էին սառել:

–Խորովածը շատ համեղ է ստացվել, ապրես,-համտեսելով`գովեց Ամելին:

–Անուշ լինի,-ժպտացի ես`հազիվ բերանիցս չթռցնելով, որ հայրիկիցս եմ խոհարարություն սովորել:

–Դու «հարս-փեսա» խաղալ գիտես?-հարցրեց նա`մսի վրա սոխ ու կանաչի լցնելով:

–Հա,-ծիծաղեցի ես:

Մենք կերանք բոլոր ուտելիքները, հավաքեցինք մեր իրերն ու քայլեցինք դեպի մեր տուն: Ճանապարհը անտառի միջով է անցնում, որտեղ լիքը մոշի թփեր կան: Ամելին սկսեց մոշ հավաքել, ու մինչև տեղ հասնելը, ամանը ծայրեծայր լցվեց սև, հյութալի ու հասած պտուղներով:

Մեր տարածքին մոտենալով`ձայն տվեցի մայրիկին, որ բացի ցանկապատի վրայի հսկա դուռը: Մայրիկի փոխարեն շունը վազեց ու իր կատաղի հաչոցներով սարսափեցրեց Ամելիին: Հետո երևաց հայրիկն ու մեզ ներս հրավիրեց: Նրան ուրախացրեց այն, որ ինձ համար ընկերուհի եմ գտել:

Մենք միանգամից սենյակ գնացինք ու սկսեցինք նախապատրաստվել մեր երևակայական հարսանիքին: Ամելին ինձ համար գեղեցիկ զգեստ ու կոշիկներ ընտրեց, երկար մազերս թափեց ուսերիս ու իր վզնոցը կախեց պարանոցիցս:

–Շատ սիրուն հարս ես,-հիացած բացականչեց նա,-գնանք զբոսնենք իմ մեքենայով:

Մեքենա ասելով`նա իմ հեծանիվը նկատի ուներ, որը տեսել էր բակում: Մենք դուրս եկանք տնից, ես տեղավորվեցի ետևի նստարանին, իսկ նա`առջևի:

–Իսկ ուր ենք գնում?-հետաքրքրվեցի ես:

–Փեսայի տուն,-ծիծաղեց նա,-պարզվում է`մենք հարևաններ ենք: Ձեր ցանկապատից երկու մետր այն կողմ եմ ապրում:

–Իրոք? Ափսոս, որ մի քանի օրից քաղաք պիտի վերադառնամ, կկարոտեմ քեզ:

–Լիլի, ինչեր ես խոսում, մենք խաղի մեջ ենք, ախր: Մոռացիր իրականությունը:

–Վայ, կներես:

Հեծանիվով շրջեցինք մեր տարածքով, որը գյուղի մեկ երրորդի չափ տեղ է զբաղեցնում, հետո ցանկապատից դուրս գալով`շարունակեցինք ճանապարհն ու կանգ առանք մի փոքրիկ խրճիթի առջև:

–Ահա և իմ տունը,-ժպտաց Ամելին ու հանդիսավոր կերպով ներս հրավիրեց:

Ներքուստ ինձ վատ զգացի, որ նա ավելի համեստ պայմաններում է ապրում, քան ես: Կյանքում երկրորդ անգամ բախվեցի անարդարությանը: Ես ավելի շատ օգուտ չեմ տվել մարդկությանը, քան Ամելին, բայց նա հայրիկ չունի, ես` ունեմ, նա փոքրիկ խրճիթում է ապրում, ես` ընդարձակ ամառանոցում, նա գյուղում է դպրոց գնալու, ես` մայրաքաղաքում: Ով է այդ անարդար բաժանումն արել ու ինչի հիման վրա?

–Լիլի? ինչու տխրեցիր? Արդեն փոշմանում ես, որ հետս ամուսնացել ես?

Ես ծիծաղեցի, բայց ներքուստ դառնացած էի: Մտանք ներս, ու նա ինձ իր ննջարան ուղեկցեց:

–Հիմա ինչ ենք անելու?-հետաքրքրվեցի ես:

–Համբուրվելու ենք,-հանգիստ պատասխանեց նա ու պառկեց մահճակալին:

Ինձ սկսում էր դուր չգալ այն, ինչ կատարվում էր մեր միջև, բայց վախենում էի կորցնել միակ ընկերուհուս, դրա համար լուռ մոտեցա: Նա բռնեց մատներիցս ու օգնեց բարձրանալ իր մարմնի վրա: -Շուրթերդ հպիր շուրթերիս:

Ես թուքս կուլ տվեցի ու ստիպված համբուրեցի նրան: Աստված իմ, երբ պիտի ավարտվի այս ամենն, ու գնամ տուն: Հեռացրի դեմքս նրանից, բայց նա ինձ նորից դեպի իրեն քաշեց: Սիրտս արդեն սկսում է խառնել:

–Իսկ հարսն ու փեսան քանի րոպե պիտի համբուրվեն?-հնարավորինս մեղմ տոնով հարցրի ես:

–Տեսնում ես?-նա շրջվեց դեպի պատուհանն ու մատով ցույց տվեց արևը, որը սահում էր երկնքով դեպի սարից այն կողմ,– համբուրիր ինձ, մինչև նրա`մայր մտնելը:

Ես համաձայնեցի, որովհետև լավ չէի պատկերացնում, թե ինչքան ժամանակում արևը մի կետից մյուսը կհասնի: Շուրթերս զզվանքով հպում էի Ամելիի վարդագույն, փարթամ շրթունքներին, բայց հայացքս երկնքից չէր հեռանում: Երբ վերջապես հասկացա, որ ծուղակի մեջ եմ, տեղիցս կտրուկ վեր կացա ու քայլեցի դեպի դուռը:

–Սպասիր, խնդրում եմ,-լացակումած`աղերսեց նա,-եթե չես ուզում, չենք խաղա, միայն մնա:

–Պիտի տուն գնամ, շուտով կմթնի:

–Արի քաղցրավենիք ուտենք, հետո կճանապարհեմ քեզ,-համոզեց նա ու վազեց խոհանոց: Հինգ րոպեից վերադարձավ`ձեռքին մի աման:

–Սա ինչ է?

–Տորթի քարցր կրեմ, որին մոշ եմ խառնել, փորձիր:

Ես հաճույքով կերա կեսը:

–Շատ համեղ էր, ապրես: Իդեպ, վերցրու վզնոցդ:

–Չէ, պետք չի, մոտդ պահիր, նվիրում եմ: Այն քեզ ավելի է սազում, քան ինձ:

Սիրտս ճմլվեց. մոտեցա նրան ու ամուր գրկեցի: Ես էլ կուզեի որևէ բան նվիրել, բայց մոտս ոչինչ չունեի: Մենք դուրս եկանք տնից, ու նստեցի հեծանիվիս ղեկին:

–Նեղացած չես, չէ, ինձնից?-տխուր հայացքով հարցրեց Ամելին,-ես մտածեցի քեզ դուր կգա, դու առաջին մարդն էիր, ում ցանկացա համբուրել: Կներես:

Ուզում էի ինչ-որ բան ասել, որը նրան կստիպեր լավ զգալ, բայց, չգիտես ինչու, լռեցի ու առանց հրաժեշտ տալու` տուն վերադարձա…

2005 թվական, օգոստոսի 28

Հենվել եմ ցանկապատին ու հափշտակված նայում եմ Ամելիին: Նա չի կարող նկատել ինձ, որովհետև թփերը ծածկում են մարմինս: Մեր համբույրից հետո խուսափում եմ նրանից, բայց թաքուն հետևում եմ: Ամեն առավոտ գալիս է, կանգնում մեր ցանկապատի մոտ ու անունս տալիս, բայց ես միշտ քնած, սոված, զբաղված, հոգնած եմ ձևանում ու մայրիկին խնդրում, որ փոխանցի: Նա լուռ հեռանում է, բայց հաջորդ օրը նորից հայտնվում: Հակասական զգացմունքներ ունեմ նրա հանդեպ. համ սիրում եմ, համ`մի տեսակ վախենում: Նա ինձ այնպես չի սիրում, ինչպես ես`իրեն, ու դա է վանում ինձ:

Արդեն երեք ժամ է` հետևում եմ, թե ոնց է բակում կոնֆետ պատրաստում: Նա գդալով վերցնում է մուգ վարդագույն քաղցր զանգվածն ու լցնում սրտաձև փոքրիկ ամանների մեջ:

–Լիլի, արի իրերդ հավաքիր-լսվեց մայրիկի ձայնը, ով մեր տարածքի մյուս ծայրից կանչում էր ինձ:

Ամելին սթափվեց իր մտքերից ու շուրջը նայեց`ասես հույս ունենալով, որ մոտակայքում եմ, իսկ ես, հարմար առիթ գտնելով, դուրս եկա թաքստոցիցս ու ոտքերիս ծայրերի վրա քայլեցի դեպի տուն:

*

Մեր ամբողջ ընտանիքը, բացի տատիկից ու պապիկից, տեղավորվել է հայրիկիս դեղին մեքենայի մեջ. Փարիզ ենք մեկնում:

Երբ դուրս եկանք մեր ամառանոցից ու անցնում էինք Ամելիենց տան մոտով, նա անսպասելի հայտնվեց ճանապարհի վրա ու ափը թափ տվեց, ինչը նշանակում էր, որ ուզում է`կանգ առնենք: Հայրիկն ըստ երևույթին ճանաչեց նրան ու ընթացքը դանդաղեցրեց:

–Լիլի, գնա հրաժեշտ տուր ընկերուհուդ, միայն արագ:

Ես իջա մեքենայից ու մոտեցա Ամելիին: Քիչ մնաց սիրտս հուզմունքից տեղից դուրս թռչեր, երբ նրա ձեռքին տեսա սրտաձև կոնֆետները`փայլփլուն թղթերի մեջ: Միթե դրանք ինձ համար էր առավոտից պատրաստում?

–Բարև,-տխուր ժպտաց նա:

–Դու գիտեիր, որ այսօր եմ մեկնում?

–Հա, կեսօրին տեսա տատիկիդ, իմացա:

–Կներես, որ չեկա հրաժեշտ տալու, շատ էին գործերը, պիտի օգնեի ծնողներիս:

–Վերցրու սա,-նա ինձ մեկնեց կոնֆետների գեղեցիկ տուփը,-քեզ քաղցր ճանապարհ եմ մաղթում:

Ես վերջին անգամ ամուր գրկեցի նրան ու առանց ետ նայելու`վազեցի դեպի մեր մեքենան…վեց ժամից Փարիզում կլինեմ…

2005 թվական, նոյեմբերի 24

Կեսգիշեր է: Մայրիկս մատիտով բարակ գծեր է քաշել տողի վերևում ու ներքևում, որ տառերի մասնիկները շարեմ: Ամեն անգամ, երբ ծուռ, թերի կամ տգեղ եմ գրում, տետրի էջը պատռում է, ու ստիպված եմ լինում նորից սկսել: Ախր, ես գրել-կարդալ վաղուց գիտեմ, կարողանում եմ մտքերս թղթին հանձնել, ուստի չեմ հասկանում` ինչ պարտադիր է, որ իդեալական լինի շարածս ամեն տառը, այն էլ միանգամից: Միևնույն է` հետագայում ուզած-չուզած այլանդակվելու է ձեռագիրս: Մայրս ուզում է, որ անթերի լինեմ ու ամեն բան կատարյալ անեմ: Ես զրկված եմ սխալվելու իրավունքից: Օրվա ընթացքում բացի դասից ուրիշ ոչնչով չեմ հասցնում զբաղվել, որովհետև այնքան եմ ստիպված լինում գրքերի ու տետրերի առաջ նստել, մինչև կատարելության հասցնեմ բոլոր տնայինները: Քնել եմ ուզում…հոգնել եմ…

2006 թվական, մարտի 16

–Մամ, խնդրում եմ, կներես ինձ…

Նստած եմ լոգարանի հատակին`մեջքս հենած կողպված դռանը: Մայրս փակել է ինձ այստեղ, լույսն անջատել վրաս ու հյուրասենյակում հեռուստացույց է դիտում: Ես սարսափելի վախենում եմ մթությունից, արդեն մի ժամ է`լացելով աղերսում եմ նրան, որ բացի դուռը կամ գոնե լույսը վառի, բայց նա ինձ չի լսում:

Այսօր երկու էի ստացել մաթեմատիկայից, ստիպված պատռել էի օրագրիս էջը, որ ծնողներս չտեսնեին, բայց ուսուցիչս զանգել էր նրանց ու մի լավ բողոքել ինձնից` պատմելով նաև ստացածս երկուի մասին: Մի խոսքով, պատժված եմ:

Հանկարծ բանալու ձայն լսեցի, ու լոգարանի դուռը վերջապես բացվեց:

–Անցիր խոհանոց,-գոռաց մայրս`հողաթափով ուսիս խփելով,-հացդ կուտես ու մինչև քնելուդ ժամը մի ոտքի վրա անկյուն կկանգնես: Անամոթ:

Վեր կացա հատակից ու վախից դողալով`խոհանոց վազեցի:

2007 թվական, փետրվարի 3

Փարիզի մեր բնակարանը բարձրահարկ շենքի երրորդ հարկում է: Ծնողներս գիտեն, թե դասերս երբ են ավարտվում, քանի րոպե է տևում դպրոցից տուն տանող ճանապարհը, ու ամեն օր խստորեն ստուգում են, արդյոք ճիշտ ժամանակին եմ տուն մտել: Չգիտեմ, թե ինչու այդքան չեն վստահում ինձ. եթե անգամ մի քանի րոպե ուշանամ, ինչ կա դրա մեջ:

Այսօր դասերից հետո ձյան հետ խաղալով ընկա ու նշանակված ժամից տասնհինգ րոպե ուշ տվեցի մեր դռան զանգը: Մայրս ներս չթողեց: Ասաց, որ այնքան կմնամ դրսում, մինչև ճշտապահություն սովորեմ: Հույս ունեմ` շուտով պատժաժամկետն ավարտին կմոտենա ու տանեցիներից մեկն ինձ մեր տաք բնակարանը կհրավիրի: Հագիս հաստ վերարկու ունեմ, բայց անտանելի մրսում եմ: Արդեն երկրորդ ժամն է նստած եմ սառը աստիճանների վրա ու դողում եմ ցրտից: Մեր տան դուռը կողպված չի, տեսականորեն կարող եմ ներս մտնել, բայց համարձակություն չունեմ.վախենում եմ մորիցս: Նա իմ քայլը կընկալի որպես հանդգնություն ու ուժեղ կծեծի:

Ես ծնողներիս չեմ մեղադրում: Նրանք անհանգստանում են իմ անվտանգության համար, ուստի պահանջում են, որ դասերից հետո առանց ժամանակ կորցնելու տուն վազեմ, որպեսզի ինձ հանկարծ որևէ մեկը չհասցնի նեղացնել կամ առևանգել: Դե գիտես, մեր ժամանակներում մարդիկ ամեն տեսակ չարության ընդունակ են, հատկապես անպաշտպան ու միամիտ երեխաների նկատմամբ: Դրանք, իհարկե, իմ համոզմունքները չեն, որովհետև ինձ հետ երբեք ոչ մի դժբախտություն չի պատահել.իմ ծնողներն են այդպես աշխարհը տեսնում ու ընկալում, իսկ նրանք, անշուշտ, ավելի փորձառու են: Իմ դասարանցիներից շատերը դասերից հետո տուն չեն գնում.մնում են միասին պարապմունքներն անելու: Ես պատկերացնում եմ, թե ինչքան զվարճալի, հաճելի ու ուրախությամբ լի ժամեր են իրար հետ անցկացնում`զրուցում են, ծիծաղում, կատակում, բացի այդ երբ մի գործը միայնակ չես անում, ավելի մեծ է հաջողելու հավանականությունը.մեկը մաթեմատիկայից է ուժեղ, մյուսը`լեզվից, երրորդը հետևում է, որ խոսելով շատ չընկնեն ու տուն արդեն դասերը պատրաստած վերադառնան: Ես էլ կուզեի շաբաթվա մեջ թեկուզ մի անգամ միանալ նրանց, բայց ծնողներս չեն թողնում, որ դպրոցում դասերից բացի այլ հետաքրքրություններ ու ծանոթություններ ունենամ:

–Ներս արի,-դռան մոտից վերջապես լսվեց մորս`տուն հրավիրող խիստ ձայնը:

2009 թվական, հոկտեմբերի 30

Գիշերվա ժամը մեկն է: Մայրիկս ինձ մաթեմատիկա է բացատրում: Մենք բոլոր դասերը միասին ենք անում, ու նա հետևում է, որ ամեն ինչ ճիշտ գրեմ կամ լուծեմ: Մայրս իր ամբողջ ժամանակն ինձ է տրամադրում, շատ ուշադիր է իմ հանդեպ, բայց շատ է ճնշում իր պերֆեկցիոնիզմով: Արդեն կես ժամ է` չեմ կարողանում բաժանման թեման հասկանալ: Մոտս ոչինչ չի ստացվում: Ամեն սխալ թվանշան հավասարվում է քանոնի հարվածի: Մատներս ցավում են, այնքան է մայրս խփել: Քթիցս սկսեց արյուն հոսել…թարսի պես հայրիկը տանը չի, թե չէ կպաշտպաներ ինձ:

2011 թվական, մայիսի 17

Այսօր մեր ֆիզիկայի ուսուցիչը ձախ ոտքի վրա դասարան մտավ: Ես միանգամից ներսումս ճնշում զգացի, որովհետև շատ զգայուն եմ շրջակա աշխարհի հանդեպ: Կարճահասակ, գեր, տարիքով կին է`փարթամ շրթունքներով, խոշոր աչքերով ու կլոր դեմքով: Նրանից մեր դպրոցում բոլորն են սարսափում, որովհետև անկանխատեսելի վարքագիծ ունի, երբեք հնարավոր չի լինում գուշակել, թե տվյալ օրն ինչ տրամադրությամբ դասարան կմտնի: Նա մեր գերազանցիկների միջև հմտորեն մրցակցություն է ստեղծել.ամենաբարձր գնահատականները ստանում են նրանք, ովքեր ոչ միայն օրվա, այլև նոր դասն են սովորում ու իր փոխարեն ուսուցչություն անում: Ես, իհարկե, դեմ չեմ, որ այդ փորձը որոշակի հմտություններ ու անձնային հատկանիշներ է զարգացնում աշակերտների մեջ, եթե միայն չի ձգվում ամբողջ ուսումնական տարվա ընթացքում, ինչպես մեր դասարանում է: Ես էլ եմ մտել խաղի մեջ, որովհետև դա միակ ելքն է բարձր գնահատական ստանալու ու ծնողներիս հետ հետագայում խնդիրներ չունենալու`մանավանդ, որ խոստացել են հեռախոս գնել,եթե այս տարի էլ գերազանցիկ լինեմ: Իմ շրջապատում բոլորը հեռախոսներով են շրջում, բացի ինձանից, ուստի ստիպված եմ ծնողներիս սպասելիքներն արդարացնել:

Հազիվ էի ոտքի կանգնել`ողջունելու, երբ ուսուցիչը շնչակտուր մոտեցավ կենտրոնական շարքի առաջին դասասեղանին, որի մոտ ես էի նստած, դրեց երկու պարզած ափերը սեղանի մակերևույթին ու ամբողջ կոկորդով այնպես գոռաց ինձանից մի քանի մետր հեռավորության վրա նստած շատախոս տղաների վրա, որ վախից լեզուս կապ ընկավ.

–Լռություն:

Մի քանի վայրկյան շունչ քաշելուց հետո ափի արտաքին մասը տարավ-բերեց սեղանիս վրայով ու գրենական պիտույքներս գետնին թափեց: Ես, իհարկե, հետո հասկացա, որ այդ ճիչը տղաներին էր ուղղված, որովհետև գոռալու ընթացքում ուսուցչի հայացքն ինձ վրա էր: Պատկերացրու, հանգիստ`առանց մրջյուն անգամ տրորելու, նստած ես տեղումդ ու դասն ես կրկնում, և հանկարծ մեկը կանգնում է ուղիղ դիմացդ, արյունակալած աչքերը հառում վրադ ու մի քանի սանտիմետր հեռավորությունից այնպես ծղրտում, որ աթոռդ դղրդում է: Ու գիտես, ամենահետաքրքիրն այն է, որ ոչ մեկին տարօրինակ չի թվում ուսուցչի նման վարվելաձևը. բոլորն ընդունում են դա որպես իրերի բնականոն ընթացք:

Մինչ կհասցնեի ինձ հոգեպես կարգի կհրավիրել, որ վախից կաթված չստանայի, ուսուցիչը բացեց մատյանն ու սկսեց աչքի անցկացնել.

–Լիլի, գրատախտակի մոտ:

Վերցրի խնդրագիրքն ու վախվխելով մոտեցա: Կավիճն առա ձեռքս ու սկսեցի խնդրի պահանջը կարդալ: Մի անգամ բարձրաձայն ընթերցելուց ու ոչինչ չհասկանալուց հետո ստիպված եղա ուսուցչի վայրկյան առ վայրկյան աճող զայրույթի պայմաններում նորից ու նորից փորձել: Մի պահ շրջվեցի ու տեսա դասընկերներիս ծաղրական հայացքները, հուսահատությունից դեմքս հառեցի առաստաղին, գրատախտակին, և ինձ թվաց, որ անգամ դատարկ պատերն են ինձ մատնացույց անում ու բարձր բղավում ՝ չես կարող, չես կարող, չես կարող:

Ուսուցիչը, համբերությունը կորցնելով, ջղայնությունից կծիկ դարձած բռունցքներով մոտ եկավ ու բարձրացրեց ձեռքը`սպառնալով խփել սարսափից գրատախտակին սեղմված գլխիս:

–Քո տեղը մտավոր հետամնացների դպրոցում է,-ճչաց նա`այնքան մոտենալով, որ թքի մի քանի կաթիլ ձայնի ալիքների հետ դեմքիս թռավ:

Ձեռքերս դողացին: Ֆիզիկայի խնդրագիրքը հատակին ընկավ: Վիրավորանքը կուլ տալով` դուրս փախա դասարանից։ Հեռու վազել չկարողացա, որովհետև ոտքերս թուլությունից ծալվում էին. կուչ եկա դռան մոտ ու հատակին մնացի մինչև դասամիջոցի զանգը հնչելը: Արցունքները շատրվանի պես դուրս էին ցայտում աչքերիցս: Գլխիս միջով ասես էլեկտրական հոսանք էր անցնում: Ինձ անպաշտպան ու միայնակ էի զգում: Ամբողջ դպրոցում չկար մեկը, ով կհասկանար ու կաջակցեր:

Ինչու են որոշ մարդիկ համարում, որ իրավունք ունեն դիմացինի նկատմամբ բռնություն կիրառել միայն նրա համար, որ մեծ են տարիքով? Մենք ապրում ենք այնպիսի ժամանակաշրջանում, երբ տարիքն առավելություն չի, որովհետև կյանքը ճանաչելու համար պարտադիր չի հարյուր տարի ապրել, բավարար է պարզապես համացանցը ճիշտ օգտագործել.օգտակար գրքեր կարդալ, ծանոթանալ քեզնից առաջ ապրած մարդկանց կենսափորձին ու հոգեբանություն ուսումնասիրել:

Որ օրենքով ուսուցչին կարելի է ձայն բարձրացնել, սպառնալ, իսկ աշակերտը պաշտպանվելու իրավունք չունի? Վստահ եմ`եթե արժանի պատասխան տայի նրան, ինձ նույն րոպեին տնօրենի մոտ քարշ կտար…

Եթե մյուսներին դուր է գալիս, երբ իրենց անասունի, մսի կտորի տեղ են դնում, որը ոչ մի իրավունք չունի, ես չեմ պատրաստվում դա հանդուրժել: Հիմա աղմուկ չեմ բարձրացնի, որ գերազանցիկությանս վրա չազդի, բայց հետո փաստաթղթերս կվերցնեմ ու կտեղափոխվեմ նորմալ դպրոց: Տարիներով կարելի է կռվել, բողոքել, կոկորդ պատռել, բայց խնդիրը չի լուծվի: Քանի դեռ աշակերտները լեզուները կուլ են տվել, ծնողները ոչ միայն արդարացնում են ուսուցիչներին, այլև տանը լրացնում են ծեծի, ստորացման պակասը, ամեն բան կմնա այնպես, ինչպես կա: Իսկ եթե ինձ նման թեկուզ հարյուր հոգի գտնվի ու որպես բողոքի նշան դպրոցից դուրս գա, տնօրենը քայլեր կձեռնարկի, որովհետև կվախենա իր աթոռի ու գրպանի համար: Դա է կյանքը: Ես վաղուց աշխարհին չեմ նայում վարդագույն ակնոցներով: Չեմ հավատում, որ երբևէ կգտնվի մեկը, ով իսկապես կսիրի ինձ, ինքնամոռաց հոգ կտանի իմ մասին ու ձեռքս բռնած`կտանի հաջողության ճանապարհով: Ամեն մարդ նախ և առաջ մտածում է իր մասին: Եթե իմ շահերը որևէ կերպ հատվում են իր նպատակների հետ, մեր շփումը կստացվի, իսկ եթե ոչ, սիրալիր հրաժեշտ կտանք իրար: Այդ գիտակցությունն է, որ ինձ ստիպում է ձգտել հաջողակ մարդ դառնալ, ունենալ մեծ ֆինանսական ռեսուրսներ, փառք ու կարողություն: Ինձ հետ միայն այդ դեպքում աշխարհում հաշվի կնստեն:

Իսկ մինչ այդ գոնե պիտի սովորեմ պատասխանատու լինել այն կյանքի համար, որով ապրում եմ: Եթե միջավայրը չի օգնում ավելի լավը դառնալ, ուրեմն հարկավոր է փոխել այն, այլ ոչ թե հույս ունենալ, որ ամեն ինչ ինքն իրեն կկարգավորվի: Կհամոզեմ հորս, որ թույլ տա տեղափոխվել ուրիշ դպրոց…

*

Դասամիջոցի զանգը հնչեց, ու բոլորը դուրս թափվեցին միջանցք: Ես թաքնվեցի դռան ետևում`սպասելով, մինչև ուսուցիչը գնա: Բարեբախտաբար, նա ինձ չնկատեց ու քայլեց դեպի ուսուցչանոց: Երբ դասարան մտա, ոտքերս սարսափից թուլացան: Օրագիրս մոռացել էի սեղանին, ու տղաներից մեկը վերցրել կարդում է: Ինձ նկատելով`վեր թռավ տեղից ու սկսեց վազել սենյակով մեկ:

–Ֆրանկ, խնդրում եմ, տուր նոթատետրս,-աղերսեցի ես,-դա իմ անձնական իրն է:

–Որոշել ես գիրք գրել?-ծաղրեց նա,-լավ չհասկացար, թե որն է տեղդ?

–Դեբիլների դպրոցը,-ծիծաղեցին մի քանի տղա, ովքեր եկել էին ընկերոջն օգնելու, ավելի ճիշտ` զվարճանալու:

Նույն րոպեին վազեցի ուսուցչանոց, գտա դասղեկին, պատմեցի ամեն ինչ, ու միասին վերադարձանք դասարան: Տղաներն արդեն դուրս էին եկել, իսկ օրագիրս ընկած էր հատակին: Էջերի մեծ մասը չկար: Ամբողջ կյանքիս պատմությունը, որ գրել էի տարիներով, մի օրում հօդս ցնդեց…

2011 թվական, մայիսի 20

Սիրելի օրագիր, որից համարյա ոչինչ չի մնացել…գրում եմ մեր տան դիմացի շենքի տասներկուերորդ հարկից: Նստած եմ դեպի տանիք տանող սառը աստիճաններից մեկի վրա ու մորս գնած բուլկու վերջին կտորն եմ ուտում: Սարսափելի ցուրտ է: Շենքում անցուդարձ անող մարդիկ զարմացական հայացքներ են նետում մեկ բուլկուս, մեկ դպրոցական պայուսակիս, մեկ քեզ վրա: Երևի մտքում քննադատում են ծնողներիս, որ ինձ դրսում են թողել, այնինչ ես ընդամենը փախել եմ դասից: Ավելի ճիշտ`դպրոց չեմ էլ գնացել, որ որևէ դասի նստեմ կամ ոչ: Առավոտյան սովորության համաձայն մորս հետ դուրս եկանք տնից, խանութ մտանք, որպեսզի ինձ համար քաղցրավենիք գնենք, որը հետս պիտի դպրոց տանեի: Հետո մայրս համբուրեց ինձ ու կարգադրեց դասի վազել: Ես մի քանի հարյուր մետր քայլեցի, մինչև նա տեսադաշտիցս կորավ, ապա մտա այս շենքն ու արդեն ութ ժամ է աստիճանների վրա նստած եմ: Վախենում եմ որևէ ծանոթ մարդու հանդիպել ու մատնել ինձ: Ինչքան կարող եմ խաբել ծնողներիս? արդեն երկրորդ օրն է` առավոտից մինչև դասերն ավարտվելու ժամը թաքնվում եմ մի որևէ շենքում ու սոված-ծարավ, ցրտից ատամներս իրար զարկելով` ժամանակ գլորում: Եթե մի քանի օր էլ բացակայեմ, դասղեկս մեր տուն կզանգի`հետաքրքրվելու համար, արդյոք ինձ մի դժբախտություն չի պատահել, ու ես ծնողներիս ձեռքից չեմ ազատվի: Իսկ միակ դժբախտությունը, որն ինձ պատահել է, այն է, որ յոթ տարի առաջ սեպտեմբերի մեկին զարթուցիչն անջատելու ու փափուկ անկողին վերադառնալու փոխարեն հագնվեցի, զարդարվեցի ու ոտքս առաջին անգամ այդ դպրոց դրեցի: Հույս ունեմ`դու նրանցից չես, ովքեր կարծում են, որ սովորող մարդն ամեն միջավայրում էլ կսովորի:

2011 թվական, մայիսի 25

Առավոտյան դժվարությամբ արթնացա, ինձ կարգի բերեցի, վերցրի դպրոցական պայուսակս ու դուրս եկա տնից: Մեր փողոցից մինչև դպրոցը, որտեղ սովորում եմ, հեռավորությունն այնքան էլ մեծ չէ, և ես սովոր եմ ամեն օր զբոսնելով դասի գնալ…այս օրն էլ բացառություն չի…չնայած մայիս ամիսն է, ու բնությունը լցված է գարնանային տրամադրությամբ, դեմքս մռայլ է, գլխիկոր քայլում եմ առանց շուրջս նայելու՝ իրականությունից կտրված ու անզգայացած: Նույնիսկ չնկատեցի, թե ինչպես դպրոց հասա ու հայտնվեցի շեմքին, երբ հանկարծ դիմացս հայտնվեց մի ծանոթ ու հարազատ դեմք…

–Բարև Ձեզ,– տխրությունս թաքցնելով` ժպտացի ես։

–Փաստորեն եկար…որոշումդ հաստատ է?– մռայլվեց նա։

–Այո։

Առաջին ուսուցչուհիս էր…աչքերս արցունքոտվեցին, չկարողացա ինձ զսպել ու գրկեցի նրան: Շատ էի ուզում մինչև վերջ պահպանել սառնասրտությունս, բայց այդ կինը միակն է ամբողջ դպրոցում, ում սրտանց սիրում եմ, ու ումից բաժանվելը շատ ծանր է ինձ համար…բայց ես ստիպված եմ…այլ ելք չկա… դժվարությամբ հրաժեշտ տվի ու քայլերս ուղղեցի դեպի տնօրենի աշխատասենյակ:

–Բարի առավոտ,– ներս մտնելով` փնթփնթացի ես՝ ոչ այնքան ողջունելու ցանկությունից դրդված, որքան նրան գրասեղանից կտրելու ու ուշադրությունն ինձ վրա հրավիրելու։

–Լսում եմ, Լիլի։

–Եկել եմ գործերիս ետևից, մի քանի շաբաթից ընդունելության քննություններն են, իսկ ես դեռ փաստաթղթերս չեմ ներկայացրել նոր դպրոց։

–Քեզ թվում է` կընդունվես?

Թափառող հայացքս նույն վայրկյանին հառեցի դեպի նա ու կարմրեցի զայրույթից.նրա աչքերի հեգնական արտահայտությունը հանում էր ինձ ափերից: Միթե ես դպրոցում եմ գտնվում? Միթե դիմացս հսկայական ուսումնական հաստատության ղեկավար է նստած?

–Կընդունվեմ,– կոպտեցի ես ու արհամարհական շարժումով վերցնելով փաստաթղթերս՝ շտապեցի լքել ճնշող սենյակը:

Դպրոցից դուրս գալիս մի պահ կանգ առա, դիտեցի ներսի թանկարժեք կահավորանքը, տեխնիկական գերապահովվածությունը, շենքի մեծությունը ու ցավով գիտակցեցի, որ ներսումս մի նյարդ անգամ չի շարժվում, այնինչ կանգնած եմ այն կառույցի առջև, որտեղ արել եմ ճանաչողությանս առաջին քայլերը, ճաշակել եմ առաջին հրճվանքն ու հիասթափությունը, առաջին սերը…միթե այս յոթ տարիները հենց այնպես անցան, միթե սա է դպրոց ասվածը, որին այդքան մեծարում են, բանաստեղծություններ և երգեր ձոնում…

2011 թվական, օգոստոսի 13

Ընդունվել եմ Ֆրանսիայի լավագույն դպրոցներից մեկը: Ստիպված եղա երեք քննություն հանձնել`ֆրանսերենի, անգլերենի ու մաթեմատիկայի: Մրցակցությունն այնքան էլ մեծ չէր, ինչպես սովորաբար լինում է, թե չէ ստացածս միավորներով հաստատ չէի ընդունվի`այն էլ անվճար: Բոլոր դիմորդներն էին ինձ պես վատ գրել, լսել եմ, որ այս տարվա առաջադրանքները շատ բարդ էին անցած տարիների համեմատ: Բոլոր քննություններին լացելով եմ գնացել, վախենում էի ձախողել ու ծաղրի առարկա դառնալ: Կարևորն այն է, որ ընդունվեցի, ու արցունքներս, անքուն գիշերներս, վախերս մնացին անցյալում: Սեպտեմբերից նոր միջավայրում եմ հայտնվելու, որտեղ ինձ ոչ ոք չի ճանաչում, իսկ դա նշանակում է, որ կարող եմ լինել ցանկացածը:

Նախկին դպրոցս ինձ համար ստեղծել էր անհաջողակ, թույլ ու տհաս մարդու կերպար: Եթե ես փորձեի ինձ պահել ուրիշ ձևով, միայն ծիծաղ կառաջացնեի`նախ և առաջ ինքս ինձ մոտ, որովհետև բոլորը, այդ թվում նաև ես, արդեն սովորել էին, որ Լիլին լացկան, թույլ, անպաշտպան, վիրավորանքը կուլ տվող աղջիկ է:

Եթե նոր դպրոցում ինձ տևական ժամանակ պահեմ այնպես, ինչպես հաջողակ, ուժեղ, խելացի աղջիկը կպահեր, մարդիկ կսկսեն հավատալ իմ ստեղծած կերպարին ու ինձ էլ կհավատացնեն, որ այդպիսին եմ, իսկ ես իսկապես հաջողակ կլինեմ միայն այն ժամանակ, երբ կարողանամ ինձ հավատալ: Դա անասելի դժվար է. գլխիցս դուրս չեն գալիս ֆիզիկայիս նախկին ուսուցչի բառերը, որ իմ տեղը մտավոր հետամնացների դպրոցում է: Գիտակցաբար հասկանում եմ, որ նրա ասածը անհեթեթություն է, հակառակ դեպքում չէի կարողանա Ֆրանսիայի լավագույն դպրոցներից մեկն ընդունվել, բայց միևնույն է`այդ խոսքերը ենթագիտակցությանս մեջ դաջված են դեռ ու ցավ են պատճառում ինձ, թե չէ ինչու պետք է հերթական անգամ գրեի դրա մասին ու հիշատակեի: Ես պիտի մոռանամ, թե ով եմ եղել անցյալում ու ստեղծեմ իմ մեջ նրան, ով ուզում եմ լինել: Դեմքիս հաստ, կոշտ, պողպատե դիմակ կհագցնեմ, ու ինձ էլ ոչ ոք չի կարողանա ցավեցնել: Եթե մարդկանց տրամադրեմ, որ սառը, անտարբեր, դասից բացի ուրիշ հետաքրքրություն չունեցող, անզգացմունք աղջիկ եմ, ոչ մեկը չի էլ փորձի զգացմունքներիս հետ խաղալ, որովհետև հավատացած կլինի, որ ինձ մոտ դրանք բացակայում են: Մարդիկ չեն սիրի ինձ, բայց չեն էլ ցավեցնի:

2011 թվական, օգոստոսի 31

Այն օրվանից հետո, երբ Ֆրանկը պատռեց օրագիրս ու ծաղրեց ինձ, էլ չեմ կարողանում գրել: Առաջ պաշտում էի շարածս ամեն տառը, ամեն արցունքը, որ կաթում էր թղթիս, ամեն մասնիկը, որ շեղվում էր տողից, երբ մատներս դողում էին ցավից, իսկ հիմա մտքերս, զգացմունքներս սկսել են ինձ հիմարություն թվալ: Որոշել եմ թողնել ստեղծագործելը, ինձնից երևի գրող դուրս չի գա…

2016 թվական, մարտի 12

Թանկագին օրագիր, այսօր դարձա տասնյոթ տարեկան: Ցուցամատս սահում է էջիդ վրայով ու սրբում տարիների փոշին: Երևի կհարցնես, թե ինչը ինձ ստիպեց գրիչը նորից ձեռքս վերցնել:

Մարդու կյանքում կատարվող ցանկացած շրջադարձ կամ ցավի հետևանք է, կամ` սիրո: Ես, կարծես թե, սիրահարվել եմ…

2016 թվական, մարտի 14

Նոր դպրոցս շատ հետաքրքիր կառուցվածք ունի. բազմաթիվ փոքրիկ շենքերից է բաղկացած`մեկում մաթեմատիկա սովորելու ենք գնում, մյուսում`նկարչություն, երրորդում`պատմություն և այդպես շարունակ:

Առավոտյան ժամը յոթին արթնանում եմ, նախաճաշում, պատրաստվում ու դուրս գալիս տնից: Դպրոցի ավտոբուսներից մեկը նշանակված ժամին գալիս է իմ ետևից ու դասի տանում: Ամեն դասաժամ տևում է իննսուն րոպե, որի ընթացքում իրավուն ունենք հինգ րոպե հանգստանալ: Միակ երկար դասամիջոցը ձգվում է քսան րոպե: Դասերն ավարտվում են ժամը երեքին, բայց ես համարյա միշտ երկարօրյա եմ մնում: Նախ գնում եմ ճաշարան, ինչ-որ բան ուտում, հետո վազում եմ ֆիզիկայի շենք: Այնտեղ հերթապահ ուսուցիչ կա, ով ինձ օգնում է խնդիրներ լուծել ու նորից բացատրում է դասը, եթե այն չեմ հասկացել: Իհարկե, երբեմն զգում եմ, որ նրա վրա տհասի տպավորություն եմ թողնում, որովհետև հիմար հարցեր եմ տալիս անընդհատ, չեմ կարողանում հասարակ բաներն ընկալել, բայց այդքանով հանդերձ ինձ սիրում է ու համբերատար հազար անգամ բացատրում նույն բանը: Եթե ժամանակ է մնում, մաթեմատիկայի շենք էլ եմ մտնում, ավելի հազվադեպ`քիմիայի: Ինձ շատ մեծ դժվարությամբ են այդ առարկաները տրվում, ու երեք տարի պահանջվեց, որ գնահատականներս երեքից հասցնեմ հինգի: Փոխարենը հեշտությամբ ու հաճույքով սովորում եմ գրականությունը, պատմությունը, աշխարհագրությունը, կենսաբանությունն ու մյուս պատմողական առարկաները: Կարդալիս էջերը ֆոտոների պես տպվում են հիշողությանս մեջ, ու երբ գրատախտակի մոտ եմ հայտնվում, օդի մեջ տեսնում եմ այն, ինչ ընթերցել եմ: Բնագիտություն սովորելիս հիշողությունս օգնում է նրանով, որ նույնիսկ ամենախճճված բանաձևերը կարողանում եմ անգիր անել ու գրավորներին հսկայական ժամանակ եմ խնայում, որովհետև նորմալ մարդիկ, ինչպիսին իմ դասարանցիներն են, միացնում են իրենց ուղեղն ու տրամաբանորեն ստանում բոլոր բանաձևերը: Ես դա ոչ առավելություն եմ համարում, ոչ` թերություն: Ամեն մարդ առանձնահատուկ է: Եթե մեկն ինձ համարձակվի ծաղրել տրամաբանությունս չօգտագործելու համար, ուրեմն ես իրավունք կունենամ ծիծաղել իր վրա, որ հիշողությունը չի զարգացնում: Ամեն դեպքում ես իմ դասարանցիներից ոչ մի վատ բան չեմ սպասում, նրանք բավականին գիտակից մարդիկ են:

Երկարօրյան ավարտվում է ժամը հինգին, ու դպրոցի ավտոբուսն ինձ տուն է բերում: Մինչև կեսգիշեր նստում եմ գրքերի դիմաց, ու երբ մարմինս հպվում է փափուկ անկողնուն, միանգամից քուն եմ մտնում:

2016 թվական, մարտի 17

Պատմության շենքի դիմաց լայն ու մեծ մարզադաշտ կա, որտեղ մեր ֆիզկուլտուրայի պարապմունքներն են անցնում, իսկ նրա ներսում տեղավորված է թեթև մի ճոճանակ, որի վրա նստողի հայացքն ուզած-չուզած Պարոնի աշխատասենյակի պատուհանին է ընկնում:

Մաթեմատիկայի դասից հետո, մի աման լիքը ելակ ձեռքս առած`նստեցի ճոճանակի վրա, դրեցի ականջակալներս, որոնց միջով ռեփ ոճի երաժշտություն էր հոսում, փակեցի աչքերս ու սկսեցի ճոճվել: Ես գիտեի, թե ինչն էր ինձ դեպի ճոճանակն ու Պարոնը ձգում`մանկական հիշողությունները…երբ փոքր էի, հաճախ էի լինում մեր ամառանոցում, որտեղ սաղարթախիտ թթի ծառերի մեջ կախված էր մանկությանս ճոճանակը: Ես նստում էի վրան, իսկ պապիկս ժամերով օրորում էր ինձ ու անհավանական, հորինովի պատմություններ պատմում, որ չձանձրանամ:

Երբ աչքերս պատահական հանդիպեցին բաց պատուհանից դեպի ինձ ուղղված աչքերին, թաքցրի դեմքս, որը սիրածս երաժշտության ռիթմերի ազդեցության տակ տարօրինակ ու միաժամանակ երջանիկ արտահայտություն էր ստացել, ձեռքիս փոքրիկ ամանը, որի մեջ դեռ մի քանի թարմ ելակ էր մնացել, ամուր ծածկեցի, ելակոտ ափերս քսեցի քրքրված շալվարիս ու լսարան վազեցի:

Արդեն մի ամիս է`ամեն օր գալիս եմ մարզադաշտ, նստում ճոճանակի վրա ու նայում պատուհանին`հույս ունենալով որսալ Պարոնի հայացքը, բայց հենց դա ինձ հաջողվում է, շուռ եմ տալիս երեսս ու փախչում:

Մեր ճանապարհները հաճախ են հատվում դպրոցի տարածքում, բայց երբեք առիթ չի եղել, որ խոսենք իրար հետ: Պարոնը շատ հմայիչ տղամարդ է`միջահասակ, գեղեցիկ կազմվածքով, խոշոր աչքեր, արտահայտիչ քիթ, խիտ հոնքեր ունի, կրում է այնպիսի հագուստ, որն ընդգծում է իր սլացիկ կազմվածքն ու մկանները: Դժվարանում եմ ասել, թե քանի տարեկան է, քառասունին մոտ կլինի: Նա իմ մուսան է:

2016 թվական, մարտի 21

Երբ դասարան մտա, ինձ հայտնեցին, որ այսուհետ մեզ պատմություն ուրիշ ուսուցիչ է դասավանդելու: Ես ոչ մի արտասովոր զգացմունք չունեցա լուրը լսելով, այլ առանց մի կաթիլ հուզմունքի տեղավորվեցի առաջին նստարանին`հենց ուսուցչի սեղանի դիմաց: Ժամին նայեցի: Դասին դեռ տասը րոպե կա, ու քանի որ դպրոցական ժամանակի ու տարածության մեջ դա հսկայական ժամանակահատված է մի լավ ճաշելու, ընկերների հետ շփվել-վիճելու համար, որոշեցի առիթից օգտվելով`գնալ ինձ համար քաղցրավենիք գնել:

Վերադարձին, երբ լսարանին մոտեցա, նորից ժամին նայեցի` համոզվելու համար, որ չեմ ուշացել: Չէի ուշացել, բայց դռան հակառակ կողմում տիրող խաղաղությունից ու անդորրից դժվար չէր ենթադրելը, որ ուսուցիչն արդեն ներսում է: Վերջապես հավաքեցի համարձակությունս ու ներս մտա: Պարոնին տեսնելով`հնարավորինս անտարբեր ձևացա, կրեմով քաղցրավենիքս ափումս ճզմելով`մոտեցա աթոռիս ու նստեցի ուղիղ դիմացը: Դեռևս ճոճանակի վրա, երբ հայացքս հանդիպեց նրա հայացքին, ենթագիտակցորեն նմանեցրի մեկին ու սիրահարվեցի ոչ թե իրեն, այլ այդ նմանությանը: Ներքուստ ճիգ եմ գործադրում հիշել, թե ով էր նույն կերպ շարժվում, ծիծաղում, խոսում ու կիտում հոնքերը, բայց տեղը բերել չեմ կարողանում:

Նայում եմ հափշտակված ու հիացմունքով, չեմ կարողանում հայացքս կտրել նրա արտահայտիչ թարթիչներից, հոնքերի`աչքերին տղամարդկային երագ տվող խստությունից, մատներից, որոնք բարակ են, ինչպես դաշնակահարինն ու կանացի նրբությամբ սահում են մատյանի վրայով, ձայնից, որը կարողանում է սաստել նույնիսկ ամենաանկարգ աշակերտին` իր մի տոն բարձրանալով: Ինձ դուր է գալիս նրա կարմիր բլուզի անուշահոտությունը, որ քթիս է հասել: Դա ամենևին էլ օծանելիքի սուր ու անուշ հոտը չի, այլ` իր մարմնի: Ես հեռվից հեռու պատկերացնում եմ այն բույրը, որը դեռ չեմ քաշել, ու սիրահարվում էլի ու էլի:

–Լիլի,-սթափվեցի Պարոնի ձայնից, ով ներկա-բացակա անելով`անունիս էր հասել, ու ոտքի կանգնեցի,-ծամոն ես ծամում?

Վախից լեզուս ու ծամոնս կուլ տվեցի: Նա ժպտաց, որովհետև հասկացավ, իսկ ես ժպտացի, որովհետև նա ինձ այդ պահին հմայիչ թվաց:

Մեր սեղանները հպվում են իրար, ու ես, օգտվելով առիթից, որ կողքիս աթոռը դատարկ է, և ոչ ոք ինձ վրա ուշադրություն չի դարձնում, ոտնաթաթերս, որոնք հանել էի կոշիկներիս միջից ու ազատ այս ու այն կողմ էի անում, դրեցի Պարոնի կոշիկների վրա: Իմ փոքր ոտքերը չափազանց թեթև ու անզանգված էին, որպեսզի նրա ծանր ու մեծ կոշիկների մակերևույթը ճնշեին, ուստի մենք այդպես նստեցինք մինչև այն պահը, երբ նա անսպասելի ոտքի ելավ, կանգնեց գրատախտակի դիմաց ու հանդիսավոր տոնով կարգադրեց թղթեր հանել` շարադրություն գրելու:

Հատուկ ընդգծեց նաև այն, որ լավագույն շարադրության հեղինակն իր հետ ԱՄՆ է մեկնելու` ինչ-որ կոնֆերանսի: Երբ մոտեցավ գրատախտակին ու գրեց թեման, գրիչս, որն արդեն վառվում էր մատներիս մեջ`պատրաստ պտույտ գալու խելագարի պես ու լցնելու հազարավոր թղթեր ցանկացած հորինվածքով, որն ինձ դեպի երազանքներիս երկիր կտաներ, վայր դրեցի: Պիտի հայրենասիրության վերաբերյալ գրեինք: Ես ինձ զգում էի այնպիսի մեկի կարգավիճակում, ում ստիպում էին սիրային նամակ գրել նրան, ում հանդեպ կատարյալ անտարբերություն է զգում: Որոշեցի թուղթը դատարկ հանձնել, բայց ոչ մի դեպքում չդավաճանել իրական զգացմունքներս: Եթե անգամ հաղթեմ մրցույթում, գրվածքս լավագույնը ճանաչվի, ես ինձ երջանիկ չեմ զգա, որովհետև մարդուն երազանքի իրականացումը չի, որ հաճույք է պատճառում, այլ այն գիտակցությունը, որ ինքն այդ իրականացմանը արժանի է: Ես ինձ հաղթանակի արժանի չեմ համարի երբեք, որովհետև ներքուստ միշտ կհիշեմ, որ դավաճանել եմ իմ իրական եսին ու զգացմունքները: Հետո մտքովս հանկարծ մի բան անցավ ու գրիչը ձեռքս առա: Գրեցի մի քանի էջ ու Պարոնին հանձնեցի: Կարդալու ընթացքում նրա այտերը գունատվեցին:

«…Ես աշխարհը, մարդկանց տեսնում եմ որպես մի ամբողջականություն: Եթե մարդը թեկուզ մի վայրկյանով կտրվի իր մարմնից ու մտովի տիեզերք տեղափոխվի`մոլորակին, պատերազմներին վերևից նայելու, կսարսափի այն գիտակցությունից, որ երկնքից ոչ իր հայրենիքի սահմանն է երևում, ոչ ազգությունները, ոչ լեզուները, իսկ նրանք, ովքեր որևէ հող գրավելու նպատակով թնդանոթներ են պայթեցնում ու արյուն թափում, կերևան ոչ թե որպես սրբեր, այլ հասարակ մարդասպաններ: Վերևից, սիրելի Պարոն, մարդու արարքներն են միայն երևում, որոնք կամ գեղեցիկ են, կամ արյան հոտ ունեն: Երևույթների իրական արժեքը գիտի միայն նա, ով ստեղծել է դրանք: Մենք հերոս ենք համարում մարդկանց, ովքեր ամենաավերիչ պատերազմների ժամանակ հազար թշնամի ավելի են ոչնչացրել, բայց ոչ ոք չի մտածում այն մասին, որ այդ արարքը կարող է ամենևին էլ չգնահատվել նրա կողմից, ով արարել է աշխարհը: Չկա ավելի կործանարար երևույթ, քան համոզմունքը, որ դու աշխարհում որևէ բան ունես: Գալու է ժամանակ, որ վերանալու են և պետությունները, և ազգերն ու լեզուները: Գիտեմ, պիտի ասեք, որ մարդու բնույթն այնպիսին է, որ շատ արագ նորից կառանձնանա, ազգ կստեղծի`յուրահատուկ լեզվով, մշակույթով, պետությամբ: Այո, եթե աշխարհի այդ տեսակ միավորումը տեղի ունենա մեր ժամանակներում, երբ մարդկային գիտակցության մակարդակը դեռ չի հասել իր բարձրությանը, անշուշտ, իմ առաջարկած տեսությունը չի աշխատի: Ես խոսում եմ շատ հեռավոր մի ապագայի մասին, որի մեջ ոչ Ձեզ եմ տեսնում, ոչ ինձ, ոչ էլ նույնիսկ մեր հաջորդներին: Ամեն նոր սերնդի հետ մարդկության գիտակցության մակարդակը մի աստիճանով բարձրանում է, ու դարեր, հազարամյակներ հետո անպատճառ գալու է մի պահ, որ մարդիկ ապրելու են որպես մեկ ամբողջական ազգ, պետություն, լեզվի կրող ու մշակույթ: Հետաքրքրական է, չէ`դեռևս հազարամյակներ առաջ մարդկությունը գոյատևում էր որպես մեկ ընդհանրություն, որովհետև գտնվում էր գիտակցության ամենացածր մակարդակում, իսկ հազարամյակներ կամ գուցե դարեր հետո ապրելու է այդպես` արդեն գիտակցության բարձրությունից դրդված: Մենք բոլորս նույն հոգու տարբեր դրսևորումներն ենք, այլ ոչ թե իրարից անջատ, առանձին հոգիներ: Մարդիկ մի օր կգիտակցեն այդ ու կմիավորվեն…»

Ես լարված հետևում էի Պարոնի դեմքի արտահայտությունների հերթափոխին: Զգացի, որ գրածս ծանրացրեց սիրտը, բայց, բարեբախտաբար, չհասցրեց ոչինչ ասել, որովհետև դասամիջոցի զանգը հնչեց ու սենյակում խառնաշփոթ ստեղծվեց: Արագ հավաքեցի իրերս ու դուրս եկա:

2016 թվական, մարտի 22

Հաղթողը Պարոնի հետ ԱՄՆ է մեկնելու: Նրանք գիշերելու են նույն հյուրանոցում, երեկոները միասին զբոսնելու են Նյու Հեյվենի փողոցներով ու լինելու են նաև իմ երազանքների համալսարանում: Համարյա վստահ եմ, որ այդ երջանիկը ես չեմ լինելու, որովհետև շարադրության թեման հայրենասիրությունն էր, իսկ ես գրածիս մեջ գլոբալիզացիա եմ քարոզել: Այնուամենայնիվ, չեմ վախենում երազել: Բարի գիշեր…

Ժամը 22:25

Երբ հյուրանոց հասանք, պարզվեց, որ մեզ համար երկուսի փոխարեն թյուրիմացաբար մեկ համար են պատվիրել: Ես արտաքուստ անհանգստություն եմ ցույց տալիս, բայց ներքուստ երջանկությունից ինձ կորցրել եմ. միթե ամբողջ երկու օր Պարոնի հետ նույն սենյակում եմ գիշերելու? Իսկ ինչ, եթե ամեն համարում ընդամենը մեկ անկողին է? Անհանգիստ անցուդարձ եմ անում ընդունարանի միջանցքում, բայց միայն ես գիտեմ, որ դա ոչ թե անհանգստությունն է, այլ երջանկության թիթեռնիկները, որոնք շարունակ լողում են ստամոքսիս մեջ ու խլում հավասարակշռությունս:

Երևի երկար այդպես այս ու այն կողմ կանեի, եթե ետևումս չզրնգար Պարոնի ձայնը:

–Ամեն համարում ընդամենը մեկ անկողին է:

–Իսկ եթե այլ հյուրանոց գտնենք? -լեզուս կծեցի ես`փորձելով ձևացնել, որ այդքան էլ չեմ ուզում նրա հետ գիշերել:

–Ժամը ուշ է,-հառաչեց նա:

–Իսկ այդ մեկ անկողինը շատ է մեծ?-մազերս ոլորելով` ծոր տվի ես:

–Երկու հոգի հանգիստ կտեղավորվեն:

Մեր խոսակցությունն ընդհատեց ընդունարանի աշխատակցուհու բարակ ձայնը, որ դողում էր հոգնածությունից.

–Եթե հնարավոր է, նույն սենյակում տեղավորվեք, մինչև որևէ համար ազատվի:

Պարոնն ինձ է նայում, իսկ ես գործնական հայացքով զննում եմ աշխատակցուհուն ու ցույց տալիս, որ չնայած նրա առաջարկությունն իմ շահերից չի բխում, այնուամենայնիվ, հարմարվել կարելի է:

Մենք վերցրինք մեր իրերն ու բարձրացանք երկրորդ հարկ: Երբ ներս մտանք, Պարոնը գնաց խոհանոց, իսկ ես քայլերս ուղղեցի դեպի ննջասենյակ:

Ես բաց վարդագույն մետաքսե զգեստով եմ ու անհարմար եմ զգում դրանով պառկել քնելու: Երբ իրերի միջից դժվարությամբ դուրս հանեցի բարակ ու փափուկ գիշերանոցս, հանկարծ հիշեցի, որ զգեստս առանց կողմնակի մեկի օգնության հանել չեմ կարող: Մեջքի հատվածը ամբողջությամբ զարդարված է դժվարարձակելի կոճակներով ու հազար ու մի այլ հնարքներով: Իսկ ինչ կլինի, եթե Պարոնին խնդրեմ? Կոճակ է էլի, կարձակի ու վերջ: Ես վախվխելով խոհանոց գնացի, որտեղ նա սեղանի մոտ կանգնած միրգ էր ուտում: Ինձ տեսնելով`մի պահ դադարեց ծամել, ապա հարցական աչքերիս նայեց:

–Կօգնեք հանել զգեստս?

Ես սպասում էի, որ նա կշփոթվի կամ կսկսի ինչ-որ անիմաստ հարցեր տալ, բայց, ի զարմանս ինձ, կանգնեց իմ ետևում ու սկսեց արձակել կոճակները:

Ես ինձ թույլ չեմ տալիս նրան չափից շատ մոտենալ, որովհետև նախ և առաջ ինքս ինձնից եմ վախենում: Մի անզգույշ քայլ, ու նրա գրկում կհայտնվեմ: Ինձ խելքից հանում է նրա բույրը: Շատ հաճախ, երբ դպրոցում որևէ բաց վերնաշապիկ էր հագած լինում, ես ծածուկ դիտում էի նրա մարմնի բաց մասերն ու պատկերացնում, թե դրանք ինչպես են բուրում: Ուզում եմ` ինչքան հնարավոր է շուտ արձակի կոճակները, որ վերջապես ազատվեմ նրա ազդեցությունից ու անկողին մտնեմ: Ինչքան էլ փորձում եմ ինձ հավասարակշիռ պահել, միևնույն է`մարմինս մատնող դողով է պատվել, որը ցույց է տալիս, թե նրա ֆիզիկական մոտիկությունն ինչպես է ինձ հունից հանում:

–Շնորհակալ եմ,-թեթև ժպտացի ես ու դեպի սենյակ շտապեցի:

Պարոնը իր տաք ափերով բռնեց ձեռքս ու դեպի իրեն քաշեց: Ես չդիմադրեցի ու փարվեցի նրան, բայց ներքուստ տխուր էի: Ինձ հալածում է այն միտքը, որ այս ամենը ժամանակավոր է: Չեմ կարողանում համակերպվել, որ երազանքներիս տղամարդը քնելու է ինձ հետ նույն անկողնում, բայց ոչ հետս․ կարողանալու եմ նայել, թե ինչպես է նա հանդարտ շնչում, բայց չեմ զգալու այդ շնչառությունը այտիս տակ, կարողանալու եմ առնել սենյակի մեջ տարածված նրա անուշ բույրը, բայց երբեք իրավունք չեմ ունենալու առնել այն նրա շուրթերից: Ես մի փոքր ետ քաշվեցի ու անտարբեր հայացքս Պարոնին հառեցի.

–Իսկ վաղը կգտնվի ազատ համար?

Հարցս նրան ավելի զարմացրեց, քան զգեստս հանելու խնդրանքը:

–Իսկ քեզ տհաճ է ինձ հետ գիշերելը?

–Չէ, ինչ եք ասում. ոչ տհաճ է, ոչ էլ` հաճելի: Պիտի գիշերազգեստ հագնեմ, չմտնեք սենյակ մի քանի րոպեով:

Առանց պատասխանի սպասելու դեպի ննջարան գնացի:

Ես վստահ էի, որ նա ինձ թաքուն դիտում է, ու դիտավորյալ այնպես փոխեցի հագուստս, որ մարմնիս ոչ մի հատված չերևա: Երբ պառկեցի քնելու, պատի կողմը շրջվեցի, որպեսզի խուսափեմ նրա հետ խոսակցությունից:

Համարյա քնած էի, երբ հանկարծ մարմնիս վրա ինչ-որ անսովոր ջերմություն զգացի: Վախեցած շրջվեցի ու տեսա, որ Պարոնը հանգիստ տեղավորվել է մահճակալին ու շոյում է մարմնիս բաց մասերը: Ես հայացքս հառել եմ նրան, բայց փորձում եմ չտեսնել: Նա սովորականից ավելի գրավիչ է երևում: Զարմանալի է, բայց ինձ միշտ թվացել է, որ ես Պարոնին այլ կերպ եմ տեսնում, քան նա իրականում կա.տեսնում եմ սովորականից ավելի գեղեցիկ, առնական ու հմայիչ: Միթե հնարավոր է, որ նրա տարիքի տղամարդը այսքան ցանկալի լինի տասնյոթամյա աղջկա համար?Ես երբեք նրան այսքան գեղեցիկ չէի տեսել. միայն ջինսից տաբատով է, իսկ կրծքավանդակը բաց է: Նրա կազմվածքը այն է, ինչն ինձ ամենաշատն է գրավում: Դպրոցում շատ անգամ էի նայում նրա՝ կիպ վերնաշապիկի կամ բլուզի տակ ընդգծվող մկանուտ կրծքավանդակին, ու պատկերացնում, թե իրականում այն ինչպիսին է: Իսկ այժմ Պարոնը կիսամերկ դիմացս կանգնած է, բայց ես ինձ զայրացած եմ զգում:

–Դուք Ձեր շորերը օդանավակայանում եք մոռացել?-կատակելով` խայթեցի ես:

–Ոչ,-հանգիստ ժպտաց նա`սկսելով տաբատի կոճակներն արձակել:

–Այս տեսքով եք անկողին մտնելու?

–Միթե քեզ թվում է`չնկատեցի, թե ոնց էիր ուրախացել, որ միասին ենք գիշերելու?

–Էլ ուրախ չեմ: Ինձ ավելի է ցավ պատճառում այն հանգամանքը,որ քնելու ենք նույն անկողնում, բայց մեր միջև ոչինչ լինել չի կարող:

Ես ծածկեցի երեսս բարձով ու սկսեցի լաց լինել: Պարոնը հավաքեց իր սպիտակեղենն ու լուռ խոհանոց գնաց:

Ժամը 22:30

Երբ առավոտյան արթնացա, աչքերիս դժվարությամբ կարողացա հավատալ. անկողնուս մոտ դրված սեղանիկը լցված էր աշխարհի ամենասիրելի բաներով`նոր եփված սուրճով, քաղցրավենիքով ու տարատեսակ պաղպաղակներով:

Ես աչքերս չռած նայում եմ`մտքում կարծես որոշելով, թե առաջինը որի հախից եմ գալու: Քիչ էր մնում հուզմունքից ճչայի, երբ հանկարծ սեղանի անկյունում վարդագույն մի ծաղկաման նկատեցի`սպիտակ խոշոր վարդերով լցված: Երեխայի պես քրքջալով` ձեռքս առա վարդի փունջն ու սկսեցի հոտոտել: Այդ վարդերին երկու բույր է ասես խառնված`մեկը վարդինն է, մյուսը`նվիրողինը: Այնքան էի տարվել ծաղիկներով, որ չէի նկատել, որ արդեն մի քանի րոպե է, ինչ դռան մոտից գորովանքով ինձ են նայում երկու սիրելի աչքեր:

–Միթե այս ամենն ինձ համար է?-հիացած բացականչեցի ես:

Պարոնը ոչինչ չպատասխանելով մոտեցավ ինձ ու գրկեց:

Ես նախորդ օրը սաստիկ նեղացել էի նրանից, ուստի հաճույքով ընդունեցի բոլոր նվերներն ու սկսեցի ախորժակով պաղպաղակ ուտել: Ամբողջ ընթացքում Պարոնը նստած էր անկողնուս ու շոյում էր գլուխս: Ըստ երևույթին, նրան դուր եկավ իմ արձագանքն ու իրեն լավ զգաց, որ անակնկալը ստացվել է: Ես երեխայի պես եմ ուտում: Այտերս մերթընդմերթ պաղպաղակոտվում են, բայց չեմ էլ մտածում սրբել:

–Ինձ մի փոքր այն լիմոնով թխվածքից կտաս?– խնդրեց Պարոնը:

Ես, առանց պաղպաղակի ամանը ցած դնելու, մյուս ձեռքով փորձեցի վերցնել տորթի խոշոր կտորը, բայց հազիվ էի այն ձեռքս առել, երբ մատներս, որոնք չափազանց նուրբ էին պաղպաղակի սառը ամանը բռնելու համար, դողացին ու ամբողջ պաղպաղակը թափվեց Պարոնի տաբատին:

Ի զարմանս ինձ` նա ոչ մի արտասովոր շարժում չարեց, անգամ չփորձեց անձեռոցիկ փնտրել: Նույն հանգստությամբ շարունակում էր նստած մնալ մահճակալին ու խորհրդավոր ժպիտով ինձ նայել:

–Արի գնանք քաղաքով քայլենք մի քիչ,-անսպասելի առաջարկեց նա:

–Դուք փոխեք Ձեր հագուստը, մինչև ես լոգանք ընդունեմ,-ժպտացի ես:

Լոգանք ընդունելու ընթացքում միայն նրա մասին էի մտածում: Երբ օծում էի մարմինս անուշահոտ քսուքով, պատկերացնում էի, որ Պարոնն է դա անում, ու մարմինս ակամա դողում էր հաճույքից: Երբ անջատեցի ծորակն ու որոշեցի դուրս գալ լոգարանից, հիշեցի, որ վերնազգեստս սենյակում եմ մոռացել: Սրբիչ անգամ հետս չեմ վերցրել: Եթե խնդրեմ նրան, որ բերի, ոչ մի կերպ չի հավատա, որ,իրոք, մոռացել եմ: Բացի այդ, ինչպես պիտի դրանք ինձ փոխանցի? Պետք է ներս մտնի ու տեսնի ինձ մերկ վիճակում: Մի կերպ հավաքեցի մտքերս ու դուռը կիսաբաց անելով`ձայն տվեցի Պարոնին:

Մի քանի րոպե անց նա լոգարանի դռան մոտ էր:

Ես բացեցի դուռը, բայց նա, առանց հրավերի սպասելու, ներս մտավ, ու մինչ ես ամոթից շառագունած` շոր էի ման գալիս մարմինս ծածկելու համար, առանց որևէ բան ասելու` գրկեց ինձ:

–Իսկ ուր են վերնազգեստս ու սրբիչս?-նրան հրելով նախատեցի ես:

–Քեզ դրանք պետք չեն, ինձ մոտ արի:

Տաք լոգանքը ամբողջովին թմրեցրել էր նյարդերս ու գիտակցությունս.ես ուժ չունեմ նրա նրբություններին դիմադրելու: Թաց մազերս թափվել են Պարոնի ուսերին, իսկ մարմինս իր բոլոր բջիջներով նրա մարմնին է կպել: Ինձ դուր եկավ տաք լոգանքը, բայց նրա տաք ձեռքերն ինձ դուր են գալիս ավելի…

–Չենք գնում քաղաքով շրջելու?-ժպտացի ես:

–Գնալու ենք, բայց մի քիչ հետո:

–Իսկ հիմա ինչ ենք անելու?

–Իսկ դու ինչ կուզեիր?

–Շորերս հագնել,-խնդացի ես,-չէ, խաբեցի. կուզեի անկողնում փափուկ ծածկոցի մեջ փաթաթվել ու Ձեր պատրաստած սուրճից ըմպել:

–Բայց ես համեղ չեմ պատրաստում,-հառաչեց նա:

–Գիտեմ, բայց, այնուամենայնիվ, ուզում եմ փորձել: Ինձ դուր է գալիս, երբ Դուք ինձ համար որևէ բան եք անում: Կապ չունի` ինչ: Այդ պահերին ես զգում եմ,որ սիրում եք ինձ:

–Սպասիր հիմա կգամ:

Մի քանի վայրկյանից նա վերադարձավ` մի ճերմակ սրբիչ ուսին գցած ու ինձ մեջը փաթաթելով`գրկած ննջարան տարավ:

Ես անկողին մտա ու սուզվեցի տաք ծածկոցի մեջ: Պարոնը պառկեց կողքիս ու գրկեց ինձ: Նրա մեջ ոչինչ չի փոխվել`նույն խոշոր բիբերը, գեղեցիկ թարթիչներն ու կրակոտ հայացքը: Ձգվում է մարմինս այդ հայացքից: Ես ամաչում եմ…կամ միգուցե շփոթվում նրա հետ մենակությունից: Ամենայն հավանականությամբ ամաչում եմ, որովհետև գիտակցում եմ, թե ինչ է մտածում: Ինձ թվում է`նա հասկանում է, որ ուզում եմ իրեն, ու բոլոր ջանքերս գործի դրի, որպեսզի հնարավորինս անտարբեր ու սառը ձևանամ: Պարոնի աչքերը ժպտում են: Ես նյարդայնանում եմ այդ ժպիտից, որովհետև ինձ թվում է`դա ծաղր է: Ազատվել եմ ուզում նրանից ու փախչել ինչքան հնարավոր է հեռու:

Հերթական անհանգիստ շարժումը… և Պարոնի ուժեղ բռունցքը պատահաբար այտիս դիպավ:

–Այ,-դժգոհեցի ես:

–Հո շատ չցավեց?-ժպտաց Պարոնն ու ինձ ուժգին դեպի իրեն քաշեց,-հիմա կհամբուրեմ`կանցնի:

Նա դանդաղ խոնարհվեց դեպի ինձ ու կարմրավուն փարթամ շուրթերը հպեց իմին: Ես մարմնապես թուլացել եմ,հասկանում եմ, որ հիմարություն եմ անում ու վաղուց պիտի հրած լինեի անամոթին, բայց շարունակում եմ վայելել նրա համբույրները…իմ կյանքի առաջին համբույրները…ես առաջ երբեք չէի իմացել`ինչ է նշանակում զգալ սիրելի մարդու շուրթերի ջերմությունն ու ձեռքերի տաքությունը, չէի զգացել`ինչ է ասել թուլանալ հաճույքից ու չկարողանալ կառավարել ոչինչ…

Երբ նրա շուրթերը հպվում են իմին, ես մոռանում եմ, որ պիտի անտարբեր լինեմ, մոռանում եմ հրել նրան, ամոթանք տալ կամ գոնե փախչել: Ես գիտեմ, որ պիտի փախչեմ, բայց չեմ կարողանում անգամ մի նյարդ շարժել: Գիտակցորեն դիմադրում եմ, բայց բնազդներս նրան ավելի են գրկիս մեջ սեղմում: Ես շոյում եմ այտերը, ուսերը, սահեցնում եմ ցուցամատս վերին շուրթի վրայով ու աչքերին նայում: Ինչքան սեր կա այդ հայացքի մեջ…

–Գնամ սուրճ բերեմ, արի երեկոյան զբոսնելու գնանք, եղանակը քամոտ է,կարող է մրսես:

Ես ինձ շատ լավ եմ զգում: Ինքս էլ զբոսնել չեմ ուզում: Պառկել եմ տաք ու փափուկ անկողնում ու պատկերացնում եմ,որ մի քանի րոպեից պիտի տաք սուրճ վայելեմ ու Պարոնին: Որոշել եմ,որ չեմ դիմադրելու նրա քնքշանքներին: Ինձ երանություն է պատճառում այն գիտակցությունը, որ շուտով համադրելու եմ աշխարհի ամենասիրելի, ամենատաք ու ամենասպասված հաճույքները` նրա սիրելի ձեռքերն ու այդ ձեռքերով պատրաստված իմ սիրելի սուրճը:

–Տես, հո շատ դառը չի,– վերջապես լսեցի Պարոնի ձայնը:

Ես, ժպիտը դեմքիս, աշխուժորեն ձեռքս առա տաք սուրճով լի բաժակն ու աչքի տակով Պարոնին դիտելով`մի մեծ կում արեցի:

–Տաքացար?-շոյեց ինձ նա:

Բաժակը մի կողմ դրեցի ու նրա վզովն ընկա: Իմ սուրճոտ շուրթերը թափառում են նրա այտերի, պարանոցի ու ուսերի վրայով ու ակամա նրանն են որոնում:

–Սուրճը ինձ չտաքացրեց,-չարաճճի տոնով կատակեցի ես:

–Պարոնն ինձ դեպի իրեն քաշեց ու համբուրեց շուրթերս: Նրա շրթունքներից վանիլի համ է գալիս, ասես կրեմով ու վանիլափոշով էկլեր կերած լինի: Տաք սուրճից հետո նրա քաղցր համբույրն ինձ աղանդեր թվաց…

–Չեք ուզում հանել Ձեր շորերը?ես լիովին մերկ եմ, իսկ դուք`ոչ: Չենք սազում մի տեսակ:Թողեք օգնեմ:

Ես նստեցի նրա ծնկներին ու շուրթերը համբուրելով`սկսեցի արձակել վերնաշապիկի կոճակները: Երբ հանեցի այն, ինքս հագա ու քնկոտ հայացքով` Պարոնին սեղմվեցի:

Ժամը 22:50

Ես նստել եմ պատուհանագոգին ու ականջակալներս հագած` քաղցրավենիք եմ վայելում: Կյանքում նման համով կտոր չէի կերել. թխվածքի մեջ վանիլի բույրով կրեմ է, իսկ վրան կոկոսի փոշի է շաղ տված: Ես այնքան ախորժակով եմ ուտում, որ շուրթերս ամբողջովին կրեմոտվել են, իսկ քթիս վրա ձյան պես նստել է մի քանի նրբահամ ու անուշահոտ կոկոսի փաթիլ: Այս պահին նմանվում եմ ֆիլմի հերոսուհու, ով անձրևոտ եղանակին պատուհանագոգին թառած` վայելքներին է տրվել: Երեխայի պես ոտքերս այս ու այն կողմ եմ տարուբերում, ու ինքս էլ չեմ կարողանում հասկանալ, թե ինչի մասին եմ մտածում:

Ննջարան գնալ չեմ ցանկանում,որովհետև չեմ կամենում Պարոնին տեսնել: Չեմ հավատում, որ առավոտվա պատահածն իրականություն էր, ու ես ունակ չեղա զգացմունքներս կառավարել: Կրեմոտ ձեռքով շփեցի երեսս`ասես փորձելով նրա համբույրներն ու հոտը վրայիցս սրբել:

նրան զարմանք է պատճառում իմ պահվածքը: Նա չի պատկերացնում,որ իրենից խուսափելուս միակ պատճառը նրան էլ ավելի կապվելուց ունեցած վախն է…

–Բավական է միջանցքում նստես, ներս արի, որ ընթրենք,-ինձ իմ մտքերից արթնացրեց Պարոնի ձայնը:

Չլսելու տվեցի:

–Ազատ համար չգտնվեց հյուրանոցում?-անտարբեր կրակեցի ես:

Նա լուռ մոտեցավ ու գրկեց ինձ:

Անտարբեր ձևանալու բոլոր ջանքերս իզուր անցան, երբ նրա այտերը դիպան իմին: Ես սիրում եմ, երբ շուրթերի փոխարեն այտերս է համբուրում, բայց ավելի եմ սիրում, երբ այտերս համբուրելու փոխարեն, դեմքը նրբորեն հպում է դեմքիս: Հասարակ հպումների մեջ երբեմն ավելի շատ մտերմություն ու քնքշություն կա…

Ես մերկ ոտքերով փաթաթվել եմ նրա իրանին ու ոչինչ չեմ խոսում: Ինձ աննկարագրելի հաճույք է պատճառում,երբ ոտնաթաթերս սահում են նրա ոտքերի վրայով, իսկ սառը ափերս այրվում են նրա վզի տաքությունից: Ինձ խելքից հանում է Պարոնի մարմնի բույրը: Սիրում եմ, երբ քիչ է օծանելիք օգտագործում, նա ինձ այդպես ավելի սիրելի ու մտերիմ է թվում. առանց օծանելիքի նա ավելի հաճելի է բուրում: Սկսեցինք համբուրվել, մի քանի րոպե լուռ ներծծում էի նրա ջերմությունն ու քաղցրությունը, մի քանի րոպե զգում էի սիրո առկայությունն իմ շուրջ, իմ շուրթերին ու այտերին: Ես անուշ ժպտում եմ, իսկ սիրտս սովորականից արագ է բաբախում,երբ շուրթերը հպում է իմին, երբ մատները, որոնք անսահման եմ սիրում, շոյում են մեջքս, խառնում մազերս: Էլի իր կարմիր բլուզն է հագել, սիրում եմ նրան այդ բլուզով. գեղեցիկ է ու նուրբ: Նրա ամեն հպումն ինձ նոր կյանք է տալիս, ամեն համբույրը` նոր ուժով լցնում, ես գիտակցում եմ, որ անզոր եմ նրա դեմ, նրա գգվանքների դեմ: Նա իմ աստվածն է ու սատանան, իմ կրակն ու ջուրը, իմ հողն ու երկինքը, իմ արևածագն ու մայրամուտը, իմ մահն ու վերածնունդը: Իմն է`միայն իմը…

Ժամը 23:10

Մենք նստած ենք բազմաթիվ համով բաներով լցված սեղանի շուրջ ու լուռ ընթրում ենք: Ես մեջքով հենվել եմ փափուկ բազկաթոռին ու ոտքերս Պարոնի ծնկներին դրած` չարաճճի այս ու այն կողմ եմ անում: Չնայած խորտիկների մեծ մասը առաջին անգամ էի համտեսում, ամերիկյան խոհանոցը դուրս աննկարագրելի եկավ:

Ես երեխայի նման չփչփացնելով ծամում եմ ու ընթացքում փորձում մտքերս կարգի բերել: Ես ինձ Պարոնի հետ զարմանալի եմ զգում.տեղից նրա աղջկա տարիքի կլինեի, բայց երբ կողքին եմ, արհեստականորեն էլ ավելի երեխայական եմ փորձում պահել: Ինձ հոգու խորքում դուր է գալիս,որ հայրաբար է վերաբերվում ու կողքին էլ ավելի անպաշտպան, անպատասխանատու ու անհոգ եմ զգում:

Նրա անզգույշ շարժումն արթնացրեց ինձ իմ մտորումներից ու աչքերս չռած սկսեցի հետևել, թե ինչպես է փորձում իրեն ոչ ծանոթ, բայց ըստ երևույթին դուր եկած յուղոտ խորտիկը ամանում տեղավորել:

–Ես նեղացել եմ Ձեզանից.խոստացել էիք, որ քաղաք ման գալու ենք գնալու:

–Չեմ մոռացել,-ժպտաց Պարոնը,-հագնվիր գնանք: Միայն արագացրու:

Ես վերցրի զգեստս ու վազելով նրա մոտ եկա:

–Ինչու ես կանգնել?ինչու չես հագնվում?-զարմացավ նա:

–Կհագցնեք ինձ?

Սկսեց ծիծաղել:

–Դու քեզ կամակոր արքայադստեր պես ես պահում:

–Միթե կնոջ համար վատ է կամակոր արքայադուստր լինելը?հանվեցնել սիրում եք, բայց հագցնել չեք շտապում…

Գիտեի, որ Պարոնը անիմաստ կհամարի կամակորությունս, բայց դիտավորյալ էի անում: Նրան երեխայություն են թվում իմ խնդրանքները, բայց ինձ աննկարագրելի հաճույք է պատճառում տեսնելը, թե ինչպես է ինձ զիջում: Ամեն անգամ զիջելիս նա ինձ ավելի տղամարդկային, առնական ու բարձր է երևում:

Նա հագցրեց զգեստս, ու ես ուրախ-ուրախ վազեցի կոշիկներս բերելու: Գիտակցում եմ, որ Պարոնը երևի ինձ ետ կուղարկի Ֆրանսիա, եթե հիմա էլ ասեմ, որ ուզում եմ կոշիկներս հագցնի, բայց ի զարմանս ինձ նա ինքը առաջարկեց օգնել:

–Ավելի ճիշտ կլիներ, եթե կոշիկներդ խնդրեիր հագցնել.այդպես ավելի արքայադստեր կնմանվեիր.ասենք մոխրոտիկին:

Նա կանգնել է դռան մոտ ու ծիծաղում է:

–Ինչու եք ինձ ծաղրում?

–Ուշադրություն գրավելուդ ձևերը մոտս ծիծաղ են առաջացնում: Լավ, մի նեղացիր: Արի դուրս գանք ավելի լավ է, շուտով կմթնի:

Պարոնը բռնեց ձեռքիցս ու դուրս եկանք հյուրանոցից: Եղանակը սպասվածից ավելի տաք է:

–Իսկ ուր ենք գնալու?-հետաքրքրվեցի ես:

–Ես`քայլելու, դու`չգիտեմ,-կատակեց նա:

Այդ պահին կտորեղենի խանութի մոտով էինք անցնում:Պարոնից ետ մնալով`սկսեցի ցուցափեղկին դրված զգեստներով հիանալ:

–Ինձ այն կարմիրը դուր է գալիս,-գրկեց ինձ նա,-արի խանութ մտնենք, փորձիր:

Երբ ներս մտանք, մեր առաջ բացվեց կարճ ու երկար, շքեղ ու հասարակ, գունագեղ ու խամրած զգեստների լայն տեսականի: Մեկը մյուսից գեղեցիկ ու թանկարժեք:

–Որը կուզեիր հագնել?-հարցրեց Պարոնը:

–Իսկ Դուք որը կուզեիք իմ հագից հանել?-ծիծաղեցի ես:

–Համենայն դեպս ոչ քո վարդագույն զգեստի նման դժվարարձակելի մեկը:

–Ես էլ եմ կարմիրը հավանում:

Իմ ու Պարոնի ճաշակը լավն էր, զգեստը ասես ինձ համար կարված լիներ: Պինդ գրկում է իրանս ու նրբորեն ընդգծում բարեմասնություններս: Շատ կարճ չէ հագովս, բայց երկար էլ չէ: Գույնը կարմրի խամրած երանգն է ու շատ սիրուն է նայվում: Ես նկատել էի, որ այն թանկարժեք է, բայց ոչինչ չասացի:

–Քեզ շատ է սազում,-գորովանքով ինձ է նայում նա,-դու արժանի ես այն կրել:

–Դուք եք արժանի բռնել նման զգեստ կրողի ձեռքը…

Ես նրա վզովն ընկա ու համբուրեցի:

–Դե փոխվիր, որ քայլելու գնանք, իսկ նոր զգեստդ զգուշորեն պահիր, մինչև հյուրանոց հասնենք:

Ես չռեցի աչքերս:

–Բայց ես ուզում եմ նոր զգեստով քայլելու գալ: Ձեր նվերը ընդունում եմ, որ առաջնահերթ Ձեզ համար գեղեցիկ լինեմ ու ոչ միայն չեմ պատրաստվում զգեստը զգուշորեն պահել, այլև հյուրանոցում դրանով եմ շրջելու:Սիրելի տղամարդու համար գեղեցիկ լինել ամենուր է պետք…

Արդեն մթնել էր, երբ հասանք քաղաքի արվարձաններից մեկը: Տեղանքն ինձ ռոմանտիկ թվաց, բայց ամենից շատ մոտակայքում երևացող կարուսելներն ուշադրությունս գրավեցին:

–Եկեք կարուսել նստենք,-թռչկոտեցի ես:

–Նստիր, եթե ուզում ես,-հառաչեց նա:

–Բայց ինչու չեք ուզում հետս զվարճանալ?-հարցրի ու ակամա լեզուս կծեցի:

Երևի չպիտի նրան այդպիսի բան առաջարկեի: Յուրաքանչյուրն էլ Պարոնի փոխարեն իրեն վատ կզգար: Ես մոռանում եմ, որ կողքիս ինձ հասակակից մեկը չի կանգնած, ով իմ ամեն հետաքրքրություն պատրաստ է կիսել: Ակամա ուրախացա,որ մենք ամուսնացած չենք: Ինչքան էլ` նա իր տարիքի համեմատ երիտասարդ է երևում ու շատ հարցերում ազատամիտ է, մեր միջև անդունդ կա, ու այն խորն է…

–Լավ, փոշմանեցի, եկեք շարունակենք քայլել,-կայտառացա ես:

–Չէ, արի կարուսել նստենք: Մարդ չկա շրջակայքում, ինձ ազատ կզգամ:

–Եթե լիներ էլ, ինձ թվում է`արտասովոր ուշադրություն չէր դարձնի: Մարդիկ երեք վայրկյան քեզ են նայում, մնացյալ հարյուր տարին`իրենք իրենց…

Մենք նստեցինք ամենաանվտանգ կարուսելը: Այն պտտվող էր, իսկ ամեն նստարանին կարող էր երկու հոգի տեղավորվել:

Չնայած ամրագոտի էի կապել, բռնեցի Պարոնի ձեռքն ու ամուր գրկեցի նրան: Ոչ մի ամրագոտի չի կարող սիրելի մարդու ձեռքերի հետ համեմատվել: Նրա գրկում է միայն, որ ես ինձ լիարժեք պաշտպանված ու ապահով եմ զգում:

Երբ իջանք կարուսելից, երկուսիս տրամադրությունն էլ բարձր էր: Ոչինչ այնքան չի մոտեցնում մարդկանց, որքան համատեղ ապրած վառ զգացմունքները: Մենք սովորականից ավելի ջերմ ենք իրար գրկել ու սովորականից ավելի բարձր ենք զրուցում: Սովորականից ավելի երջանիկ ենք երևի…

Պաղպաղակ ուտելով` մոտակա այգին հասանք ու որոշեցինք հյուրանոց գնալուց առաջ մի փոքր դադար առնել:

–Տեսաք, ինչ լավ եղավ, որ կարուսել նստեցինք: Ինձ շատ դուր եկավ: Հաճույքից սիրտս շատ արագ էր բաբախում ու անկախ ինձանից բարձր ծիծաղել էի ուզում:

–Ես քեզ այսօր սովորականից ավելի շատ եմ սիրում,-ժպտաց նա:

–Ես էլ Ձեզ…

–Քեզանից չի, որ չհարցրիր, թե ինչու:

–Եթե մի բան առանց բառերի էլ հասկանում ես, իմաստը որն է հարցնելու?-ծիծաղեցի ես:

–Բայց միթե դու հասկացար?-զարմացավ Պարոնը:

–Սիրո հիմքում ներդաշնակությունն է ընկած: Երբ միասին կարուսել նստեցինք, ես զգացի,որ մեր սրտերը նույն հաճախությամբ էին բաբախում, իսկ երբ բարձր ծիծաղում էինք, ինձ մի պահ թվաց, որ մեր ձայնալարերն էլ են տատանվում նույն հաճախությամբ…

–Ինչ ներդաշնակություն կարող է լինել տասնյոթամյա աղջկա ու քառասունին մոտ տղամարդու միջև?-հառաչեց նա:

–Երբ կարուսելների մոտ էինք, մի բան մտքովս անցավ, կարելի է հարցնել?

–Լսում եմ:

–Ինչն է Ձեզ երջանիկ դարձնում?

–Քեզ երջանիկ դարձնելը…

Ես լիզեցի պաղպաղակոտ շուրթերս ու խորհրդավոր հայացքով սկսեցի դիտել Պարոնին: Նա ինձ առաջին անգամ անասելի մտերիմ ու հոգեհարազատ թվաց: Ես զգացի, որ սիրում եմ ինձանից այդքան տարբեր տղամարդուն, ում համար երջանկություն է ոչ թե երջանիկ լինելը, այլ մեկին երջանիկ դարձնելը…

–Միթե բոլոր տղամարդիկ են այդպիսին?

–Այն տղամարդը, ով երջանիկ չի զգում քեզ երջանկացնելիս, քոնը չէ:

Նա մի պահ դիտեց ինձ ու այտս շոյելով ավելացրեց.

–Աչքերդ փակվում են հոգնածությունից: Արի հյուրանոց գնանք, առավոտյան կզրուցենք:

Ժամը 23:30

Երբ արթնացա, կեսօր էր արդեն: Սովորականի պես վազեցի խոհանոց,որպեսզի ինձ համար կաթով սուրճ պատրաստեմ ու քաղցրավենիք ուտեմ:

Ներս մտնելով` նկատեցի, որ Պարոնը, ով խոհանոցում է քնում, դեռ չի արթնացել, ուստի որոշեցի հնարավորինս անաղմուկ սուրճ եփել, որպեսզի չխանգարեմ նրան: Նա քնած ժամանակ աննկարագրելի գեղեցիկ է, երկար թարթիչները յուրահատուկ ընդգծվում են, ու ինչն ամենաշատն է ինձ գրավում, Պարոնը ոչինչ գիտակցել ու կառավարել չէր կարող…նա ինձ քնած ժամանակ անասելի բնական ու անթերի է թվում:

Տրամադրությունս աննկարագրելի լավ է, քանի որ մտքումս դեռևս պտտվում են նախորդ գիշերվա կարուսելը, պաղպաղակն ու կարմիր զգեստը:

Ես սուրճ եփելու իմ յուրահատուկ բաղադրատոմսն ունեմ: Սուրճը կոչվում է հաճույք, ու նրա առանձնահատկությունն այն է, որ պատրաստվում է կաթով, վանիլով ու շոկոլադի փոշիով:

Հազիվ էի տաք հաճույքը բաժակի մեջ լցրել, երբ հանկարծ այտերս բերկրանքից կարմրեցին,ու թափառող հայացքս կանգ առավ Պարոնի կարմիր բլուզի վրա:

Ես հագիս թեթև զգեստ ունեի, ուստի արագ հանվեցի ու Պարոնի բլուզը վրաս գցեցի: Մեջը ծիծաղելի եմ նայվում,որովհետև մինչև ծնկներս է հասնում ու լայն է վրաս, բայց, այնուամենայնիվ, ես ինձ աննկարագրելի տաք ու երջանիկ եմ զգում:

Մի քանի րոպե հայելու մոտ կանգնելուց ու ինձանով զմայլվելուց հետո վերցրի սուրճով լի բաժակը, մի մեծ կտոր տորթ ու տեղավորվեցի Պարոնի կողքին: Բազմոցը բավականին մեծ է, ուստի ես ինձ ազատ եմ զգում: Սկզբում որոշեցի սուրճի հետ հաշիվներս մաքրել, որովհետև չէի սիրում գոլ վիճակում խմել: Երկու ափով ամուր բռնեցի դեղնավուն բաժակն ու առաջինը ոչ թե շուրթերս,այլ քիթս մոտեցրի: Մի քանի վայրկյան կլանեցի անուշ բուրմունքն ու բաժակը մի կողմ դրեցի: Հետաքրքիր է`որ բույրն է ավելի հաճելի`Պարոնինը թե սուրճինը? Որոշեցի պարզել: Դեմքս մոտեցրի Պարոնին ու մեղմորեն գրկեցի: Դեռ չի հասցրել օծանելիք ցանել, ու ինձ անասելի դուր եկավ նրա մարմնի հոտը: Զարմանալի է, բայց նույնիսկ այն ժամանակ, երբ չէինք գրկախառնվել կամ համբուրվել, բնազդաբար ցանկանում էի այդ հոտը քաշել: Ասես կռահում էի, որ այն ինձ անպատճառ դուր կգա: Իմ այտերը սահում են նրա այտերի վրայով ու ակամա շառագունում են հուզմունքից: Իմ ձեռքերի, մատների ու մեջքի վրայով դողի հատիկներ են վազում: Պարոնի այտերը սուրճից էլ տաք ու անուշ են, ու դրանց դիպչելով ես հասկացա, որ սուրճի փոխարեն Պարոնի անունը պիտի հաճույք դնեի…

–Քնած ես?-քնկոտ ձայնով շշնջաց նա:

–Որոշեցի պարզել սուրճն է ավելի համեղ բուրում թե Դուք…

Նա բարձրացրեց գլուխն ու սկսեց ծիծաղել:

–Կարող է դու ես քո զգեստներն օդանավակայանում մոռացել?ինչու ես իմ բլուզը հագել?

–Կլինի վերջին էքսպերիմենտն անեմ?

–Հիմա ինչ ես մտածել?

–Ուզում եմ հասկանալ` տորթն է ավելի համով թե Ձեր շուրթերը,-աշխուժացա ես:

Չկարողացա շարունակել խոսքս, որովհետև բերանս տարա կրեմով տորթի այնքան մեծ կտոր, որ ծամելն անգամ դժվար էր: Պարոնը հանգիստ նստել ու դիտում է կրեմոտ մռութս, որը հաճույքից ավելի է գեղեցկացել:

–Ինչու եք ժպտում?

Ես այրվող ափերով գրկեցի նրան ու շառագունած այտերս դեմքին հպեցի: Ակամա աչքիս առաջ հայտնվեց նախորդ օրվա մեր զբոսանքը, ու ես զգացի, որ էլ երբեք ուրիշ տղամարդուց կարմիր զգեստ չեմ ընդունի: Ոչ նրա համար, որ զգեստներ չեմ սիրում, այլ որովհետև ցանկություն չունեմ Պարոնից բացի ուրիշ մեկի համար գեղեցիկ լինել: Հիշեցի մեր պտտվող կարուսելն ու զգացի, որ կյանքում ուրիշի հետ կարուսել չեմ նստի: Ոչ նրա համար, որ կարուսելներ չեմ սիրում, այլ որովհետև վստահ էմ,որ ոչ մեկը չի կարողանա ստիպել իմ սրտին ծիծաղել այնպես, ինչպես Պարոնը ստիպեց: Տրամաբանորեն հասկանում եմ, որ երեխայություն է կարծելը, թե էլ երբեք որևէ մեկին չեմ սիրի, պարզապես ներսումս շարժվում է մի բան, որը վեր է տրամաբանությունից ու գիտակցությունից: Ես բնազդաբար եմ զգում, որ նա վերջին իմ սերն է: Ոչ նրա համար, որ սիրել չեմ կարող, այլ որովհետև Պարոնից բացի ուրիշ մեկին սիրել չեմ ուզում…

Ժամը 23:55

Երեք ժամից Ֆրանսիա ենք վերադառնում: Սիրտս տեղից դուրս է գալիս, երբ պատկերացնում եմ, որ շատ շուտով ամեն ինչ ավարտվելու է: Ես անասելի սովորել եմ Պարոնին…սովորել եմ, երբ առանց առիթ ինքնակամ գրկում է ինձ, սուրճ ու քաղցրավենիք հյուրասիրում, նվերներ ու ծաղիկներ գնում, հետս կարուսել նստում, պաղպաղակ ուտում, իսկ երեկոյան իր ձեռքով կերակրում ու պառկում կողքիս, մինչև կքնեմ: Ինձ համար դա է իրական մերձությունը:

–Լիլի?

Ես պոկվեցի մտքերիցս ու թափառող հայացքս նրան ուղղեցի:

–Երբ տեղ հասնենք, միանգամից դպրոցի ճամբար պետք է գնամ: Կարող է միանաս?

Ես վեր թռա տեղիցս: Ինչ? Միթե ևս մի քանի օր Պարոնի հետ եմ անցկացնելու?չէ որ, նա ինքը առաջարկեց դա, նշանակում է`ուզում է, որ հետը լինեմ: Ուրախությունս նրա աչքից չվրիպեց ու պատասխանի չսպասելով` ինձ դեպի իրեն քաշեց:

–Կինս էլ է այնտեղ լինելու…

Տհաճություն զգացի` պատկերացնելով, որ ինձանից բացի ուրիշն էլ է նրա ծնկներին նստել,համբուրել շուրթերն ու այտերը: Այդ պահին ինձ անասելի դժբախտ էի զգում.ես էլի ընտրյալ չէի…

–Ինչ պատահեց?-տրամադրությանս փոփոխությունը նկատելով`հետաքրքրվեց նա:

–Ես չեմ կարող նման կերպ վարվել Ձեր կնոջ հետ:

–Բայց ինչ վատ բան կա սիրո մեջ?Դու սիրում ես, չէ, ինձ?

–Ես երբեք դատողություններ չեմ անում այն տեսանկյունից, թե մարդիկ ինչն են լավ կամ վատ համարում: Տարբեր հասարակություններում ու միջավայրերում չափանիշները տարբեր են:Ես որոշումներ կայացնելիս միշտ առաջնորդվում եմ պատասխանատվության զգացմամբ` արդյոք պատրաստ եմ որոշակի հետևանքների, որոնց կարող է հանգեցնել իմ որոշումը…և զգում եմ, որ պատրաստ չեմ:

– Թույլ կտաս?– շշնջաց նա` ափը դողացող ոտքիս վրայով մեղմ սահեցնելով:

– Հյութ կուզեք?-տեղիցս հանկարծակի վեր թռա ես:

Նա դառը հոգոց հանեց ու վեր կացավ տեղից, մոտեցավ ինձ, գրկեց, շուրթերը հպեց վզիս ու ամուր թևերով պարուրեց բարակ կոնքերս: Ես հալվում եմ հաճույքից ու հազիվ եմ ինձ զսպում, որ չկորցնեմ ինքնատիրապետումս…նա իմ հանդիպած ամենագեղեցիկ, ու ամենանուրբ տղամարդն է: Ինձ ամենից շատ խելքահան է անում նրա շնչառությունը, իսկ շրթունքներից սիրո բույր է գալիս`խենթացնող, բայց անցողիկ սիրո բույր…

–Կհասցնենք, չէ, ժամանակին օդանավակայանում լինել?-մի կերպ նրա գրկից դուրս պրծնելով`կմկմացի ես:

–Իհարկե, դու հյութդ խմիր, ես գնամ լոգանք ընդունեմ:

–Իդեպ, լոգարանի դռան փականը չի աշխատում:

–Ոչինչ, համարում բացի ինձնից ու քեզնից ոչ ոք չկա, իսկ դու, ինչպես հասկացա, այդքան էլ հետաքրքրված չես ինձնով,-կծու հեգնեց նա ու քայլերը ուղղեց դեպի լոգասենյակ:

Ես գլուխս առա ափերիս մեջ ու հազիվ զսպեցի ինձ, որ չգոռամ անզորությունից: Խանդը, կիրքը, զայրույթն ու սերը շուրջպար են բռնել ուղեղիս ու սրտիս մոտ`բզկտելով ու մասնատելով հոգիս: Կամացուկ մոտեցա լոգարանի դռանը ու փոքրիկ ճեղքից ներս նայեցի: Ջրի ծորակը բաց է, պատերը գոլորշով են պատվել, հատակին շորեր են ընկած, բայց Պարոնը չկա: Դեմքիս սառնություն զգացի:

2016 թվական, մարտի 23

Վեր թռա քնից: Պատուհանը բաց է, ու սառը քամին փչում է ուղիղ ճակատիս: Չեմ ուզում հավատալ, որ ամբողջը խաբկանք էր: Տեսածս` հասկացանք, զգացածս էլ էր երազ? Ամեն ինչի մեջ էլ կարելի է դրական բան գտնել, ու այս պատմության իրական չլինելու միակ լուսավոր կողմը երևի նա է, որ Պարոնն իրականության մեջ ամուսնացած չէ: Երևի: Այտերիս վրա դեռ զգում եմ նրա համբույրների ջերմությունը, իսկ ուսերիս`նրա մատների հպումները: Այնպիսի տպավորություն է, ասես երազս դեռ չի ավարտվել, իսկ Պարոնը ուր որ է կմտնի ներս, ու ամեն ինչ առաջվանը կլինի…

Մտքերս ցրելու ու ժամանակ գլորելու համար որոշեցի հանգստացնող լոգանք ընդունել, բայց հազիվ էի հանվել,երբ մեջս վախ առաջացավ.իսկ ինչ, եթե լոգանքը մաքրի մարմնիցս Պարոնի բույրն ու համբույրները?

Մի պահ ինձ թվաց` խելագարվել եմ. չէ որ տեսածս, զգացածս ու վերապրածս երազ էր, ինչպես կարող է մաքրվել ու ջնջվել մի բան, որը չի եղել?

Բացեցի գոլ ջրի ծորակն ու փորձեցի խաղաղվել: Ես ինձ աշխարհի ամենադժբախտ մարդն եմ զգում…գիտեմ, որ առավոտյան դպրոց եմ մտնելու ու պարզվելու է, որ ես չեմ հաղթել մրցույթում: Խելագարվում եմ այն մտքից, որ Պարոնի հետ կարող է ինչ-որ գեղեցիկ աղջիկ ԱՄՆ մեկնել: Տհաճություն եմ զգում նրանից, որ երազս գոնե փոքր չափով չի իրականանալու: Թեկուզ տարբեր հյուրանոցներում գիշերեինք, միայն թե հնարավորություն ունենայի մի քանի օրով Պարոնի հետ հեռու փախչել, լինել երկրում, որտեղ մեզ ոչ ոք չի ճանաչում: Երբ հայտնվում ես մի տեղ, ուր ոչ մեկը քեզ չգիտի, սկսում ես ինքդ քեզ ավելի լավ ճանաչել, որովհետև հնարավորություն ես ունենում լինել այնպիսին, ինչպիսին լինելուց կվախենայիր քո սովորական միջավայրում: Երբ երկար ժամանակ գտնվում ես նույն մարդկանց շրջապատում, անկախ քեզնից գլխիդ մեջ քո մասին կարծրատիպեր են առաջանում:

Մի քանի ժամից կլուսանա, ուզում եմ մի քիչ էլ քնել:

*

Արթնացա ոչ թե զարթուցիչի, այլ օրագրիս` հատակին ընկնելու ձայնից: Տրորեցի աչքերս`փորձելով իրականություն վերադառնալ ու, երբ գիտակցության եկա, նկատեցի, որ հայրս, գրասեղանիս մոտ կանգնած, ընթերցում է գրառումներս: Նա մեջքով դեպի ինձ է շրջված, ուստի չի կարող տեսնել, որ իրեն եմ նայում: Արագ հագնվեցի ու դեպի նա վազեցի:

–Տուր,-գոռացի ես,-չէ որ, դա իմ անձնական իրն է, ու թույլ չեմ տվել դիպչել:

Նա հանկարծակիի եկավ, մատները դողացին ու, բարեբախտաբար, օրագիրս նորից ձեռքից ներքև գցեց: Կռացա ու վերցրի: Ներսումս կատաղություն ու զայրույթ եմ զգում: Հետաքրքիր է`բոլոր ծնողներն են այսքան անտանելի? Առաջ, երբ դեռ դպրոցս չէի փոխել, կյանքից ոչինչ չէի հասկանում, իմ իրավունքների մասին չգիտեի, պատկերացում չունեի, թե իրեն ինչպես պիտի պահի ծնողը, պաշտում էի հորս ու մորս, իսկ հիմա նվազագույնը ատելություն եմ զգում նրանց հանդեպ: Մոտս այնպիսի զգացում է, որ սխալմամբ եմ այս ընտանիքում հայտնվել: Ոչ ծնողներս են իմ պատկերացումներին համապատասխանում, ոչ էլ, առավել ևս, ես`իրենց: Ամենից շատ զայրացնում է այն, որ նրանք իմ մեջ չեն տեսնում անհատ, ով իր ցանկությունները, մտքերն ու զգացմունքներն ունի: Բոլոր մարդիկ էլ էգոիստներ են, պարզապես մի մասը գիտակցում է դա, իսկ մյուսը`չէ: Ծնողներս երկրորդ խմբին են պատկանում ու չեն կարողանում խոստովանել, որ իրենց բոլոր գործողությունների հիմքում էգոիզմն է ընկած, ոչ թե սերը: Եթե նրանք վերահսկում են ամեն քայլս, ապա ոչ թե այն պատճառով, որ սիրում են ինձ, այլ որովհետև վախենում են շրջապատի կարծիքից, որ հանկարծ որևէ մեկն իրենց անուշադիր, անպատասխանատու ծնող չհամարի: Եթե ինձ ևս մի հնարավորություն տրվեր կյանքս նորից սկսելու, ուրիշ հայր ու մայր կընտրեի:

Ես ամուր սեղմել եմ օրագիրս ափերիս մեջ ու նորից անկողին եմ մտել: Դեմքս կատաղություն ու դժգոհություն է արտահայտում: Հայրս մոտեցավ սենյակիս դռանը, որ դուրս գա, բայց հանկարծ դեպի ինձ շրջվեց.

–Հիմարություններ գրելու փոխարեն դասերով զբաղվիր:

Նա դանդաղ քայլերով հեռացավ, իսկ իմ աչքերն արցունքներով լցվեցին: Հայրս երբեք չի նկատել իմ տաղանդները, չի փորձել հասկանալ, թե ինչ տեսակ մարդ եմ, ինչի մասին եմ երազում: Նա ուզում է, որ ես բոլորի պես լինեմ`գերազանց ավարտեմ դպրոցը, տեխնիկական կրթություն ստանամ, որն ինձ բարձր վարձատրվող աշխատանք կերաշխավորի, բայց երբեք չի հետաքրքրվել, արդյոք այդպիսի կյանք եմ ես ինձ համար պատկերացնում: Նա սովոր է ամեն ինչ իմ փոխարեն ընտրել, թույլ չտալ, որ ես իմ սխալներն անեմ ու երբեմն էլ վատ հետևանքներ ստանամ դրանց համար: Չէ որ, մարդիկ այդպես են սովորում պատասխանատու ու ինքնուրույն լինել: