Беларуска [эратычная аповесць]

XXV

Заінтрыгаваная яе расказам пра адпад у сваю змрочнасць і адначасова ў адкрытасць свету розуму з такой самай сілай, як бы тое заходзілася пра агульнапрынятае спазнанне хараства прыроды, я пачала распытвацца, як яна спраўляецца са страхам перад светам, які так брутальна адлучае нас ад нашых жаданняў, называючы іх злом і грэхам. Тады яна зацытавала мне фрагменты з кніг Генры Мілера. Сутыкнулася яна з імі некалькі гадоў таму назад у добрым расейскім перакладзе. І тады ёй раптам здалося, што цярпенні гэтага чалавека падсумавалі ўсе ранейшыя змаганні чалавецтва з двузначнасцю душы. Больш за тое, ўсё, што датуль здавалася хвалюючым і правакацыйным неспаўненнем, раптам абярнулася простай праўдай, дзіцячай забаўкай, казкай ці байкай на дабранач.

Яна пазбылася страху. Набралася ўпэўненасці ў сябе. Дзіўна. Але, бадай, магчыма, бо такі яна не павінна была ашукваць мяне, прыкідвацца і напускаць на сябе. Я па-ранейшаму білася са сваімі мяшчанскімі звычкамі да ўдаванага сораму альбо страху.

Аднаго вечара мы сядзелі ў яе ў кватэры, і яна зноў вярнулася да пытання, як пісала артыкулы пра менскіх прастытутак. Тады яна прапанавала мне прайсціся па горадзе.

Мы выйшлі з цёмнай брамы яе дома. Скіраваліся ў бок праспекта Машэрава, дзе на шырачэзным тратуары сярод кветнікаў падсветленыя рэкламы прэзерватываў асцерагаюць пра небяспеку СНІД'у і венерычных хваробаў. Было ўжо добра па дзесятай, і на тратуары сям-там кучкаваліся дзяўчаты, прабаўляючы час ціхімі размовамі і цыгарэтамі. Штохвіліны пад'язджалі машыны, з якіх высоўваліся мужчынскія галовы, дамаўляючыся і абгаворваючы ўмовы і стаўкі. Дзяўчаты нетаропка, спакойна, ва ўстаноўленым, відаць, паміж сабою парадку знікалі ў машынах і раз'язджаліся па невядомых аб'ектах.

Гэта страшна небяспечна. Яна, запабягаючы маё пытанне, пачала расказваць, што дзяўчаты найбольш баяцца сітуацый, калі за адным альбо двума аматарамі платнага сексу ў памяшканні з'яўляецца цэлая шобла, якую трэба ўсю, па чарзе, абслужыць. Найбольш жорсткія і крутыя прыбыльцы з поўдня, розныя там чачэнцы ці іншыя мусульмане. Шкодай вялікай, можа, і не пакрыўдзяць, але за такі харавы секс плацяць толькі адну голую стаўку - наогул, гэта 20-50 даляраў.

Пад'язджае міліцэйскі патруль. Дзяўчаты ў такім выпадку хаваюцца ў кавярні альбо стаяць каля ўваходу ў кінатэатр. На ўсялякі раз мы таксама праходзім далей. Тады адна з іх пазнае маю таварышку. Прадстаўляецца. Завуць яе Света, яна вывучае журналістыку ў тутэйшым універсітэце. Успамінае іх папярэднюю леташнюю сустрэчу і загаворвае. Артыкул ёй спадабаўся, але крыху завостры. Яна пачынае бараніцца, што, бач, яна не сацыяльная работніца, што ёй да дупы, якога выбару трымаюцца дзяўчаты. Кожны мае права на тое, што яму пасуе і не шкодзіць іншым. Света дастае пачак цыгарэт і частуе нас. Пачынае наракаць, што калі б не даўгі, дык бы і не заводзілася, не цацкалася б з усім гэтым. Сама яна з-пад Магілева і не хоча вяртацца ў нэндзу сваіх бацькоў. Не мае ніякай талані на крутую кар'еру, не хапае блату, і таму яна рашыла крыху пасобіць сама свайму лёсу. І ўвесь час дэманстрацыйна гаворыць па-беларуску. Калі я пытаюся ў яе, ці мае час на вучобу пасля такой жылавымотлівай начной працы, яна з усмешкай адказвае, што ніколі не мела ніякага клопату з навукай. Веды прыходзяць ёй спора, апрача таго сама папісвае і шмат чытае. Як бы ў доказ таго пачынае чытаць свой новы верш - па-беларуску. Пасля расчаравана разважае пра няўдачлівасць мужчынскай палітычнай эліты. Прапускаючы палітыкаў, даходзіць да высновы, што ў ложку самыя лепшыя - іншаземцы, мабыць, хацела зрабіць мне прыемнае, здагадаўшыся, што я полька, і расказала пра некалькіх палякаў, якія мала што добра плацяць, кормяць і пояць, дык яшчэ пад канец патрафляюць і ў ручку збусяць. Ніколі не таргуюцца, заўсёды дадуць які-небудзь прэзент і завязуць дамоў. Крышку шакіруе, што занадта педантычныя. Адзін, напрыклад, кожнага разу надзявае два прэзерватывы. А яна ж рэгулярна наведвае гінеколагаў і не дазволіла б сабе пайсці з кліентам, калі б што-небудзь падчапіла.

Вяртаемся дамоў. На цёмнай лесвічнай пляцоўцы таўкуцца госці інтымнага агенцтва.

Увайшоўшы ў пакой, яна прапануе мне гарбаты. Здымаю боты. Сядаю, падкурчыўшы ногі, на тапчан і бяру з палічкі адзін з нашых агульных камянёў. Гладжу пальцамі шорсткую і халодную паверхню.